Geçtiğimiz günlerde, sinema tarihinin unutulmaz klasikleri arasında sayılan 1941 yapımı "Vadim O Kadar Yeşildi ki" (How Green Was My Valley) filmini bir kez daha izledim. Usta yönetmen John Ford'un imzasını taşıyan ve Richard Llewellyn'in aynı adlı romanından uyarlanan bu eser, her izleyişimde bende derin izler bırakmaya devam ediyor.

Film, 20. yüzyılın başlarında, Galler'deki bir madenci kasabasında yaşayan, köklü ve sımsıcak bir aile olan Morganların hayatına odaklanıyor. Hikâye, ailenin en küçük oğlu Huw Morgan'ın (Roddy McDowall) gözünden, masumiyetin, toplumsal çatışmaların ve kaçınılmaz değişimin gölgesinde kalan bir vadinin ve bir ailenin dramını anlatıyor.

Morganlar'ın yaşamı, kömür madeninin karanlık ve zorlu gerçekleriyle çevrili. Aile bağlarının gücü, sendikalaşma mücadeleleri, inanç ve geleneklerin yozlaşan dünyaya karşı direnişi... Film, tüm bu temaları öylesine içten ve şiirsel bir dille aktarıyor ki, izleyici olarak kendinizi o Galler vadisinin bir parçası gibi hissediyorsunuz. Ford'un yönetmenlik dehası, hikayenin duygusal ağırlığını artırırken, siyah-beyaz sinematografi de bu nostaljik ve yer yer hüzünlü atmosferi mükemmel bir şekilde yansıtıyor.

"Vadim O Kadar Yeşildi ki", sadece güçlü hikayesiyle değil, sinema tarihindeki konumuyla da dikkat çekiyor. 1941 yılında tam 10 dalda Oscar'a aday gösterilen film, geceden 5 ödülle ayrılarak büyük bir başarıya imza atmıştır. Kazandığı ödüller arasında En İyi Film, En İyi Yönetmen (John Ford), En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu (Donald Crisp), En İyi Sinematografi ve En İyi Sanat Yönetimi gibi önemli kategoriler bulunmakta.

Film, sendikalaşma, sınıf farkları, ekonomik zorluklar ve aile içinde yaşanan kuşak çatışmaları gibi konuları ele alırken, bu sorunların zamansızlığını gözler önüne seriyor. Huw'un son anlatımındaki o ünlü sözleri: "Babam gibi insanlar asla ölmez. Onlar hala benimleler, anılarımda ete kemiğe büründükleri kadar gerçekler, sonsuza dek seven ve sevilenler..." bu destansı aile portresinin özeti niteliğinde.

"Vadim O Kadar Yeşildi ki", sadece bir madenci ailesinin trajedisi değil, aynı zamanda geleneksel değerlerin ve topluluk ruhunun yavaş yavaş yok oluşuna dair hüzünlü bir ağıttır. John Ford'un bu nadir ve duygu yüklü başyapıtı, kesinlikle izlenmesi gereken bir kilometre taşıdır. Eğer henüz izlemediyseniz, bu kültürel, tarihi ve estetik açıdan önemli eseri listenizin en üst sırasına koymanızı şiddetle tavsiye ederim.