600 Yıllık Ateş Gebze’de Sahne Alıyor: Jan Dark’ın Öteki Ölümü
600 yıl önce Jan Dark’ı yakan ateş hâlâ çok sıcak. O ateş, yalnızca bir genç kadının bedenini değil; insanlık onurunu, özgürlük arzusunu ve halkların belleğini de kavurdu. Bugün o ateş sahnede yeniden yanıyor. Hem kahkahalarla hem de hıçkırıklarla sarsılacağınız bir kara komedi Gebze’ye geliyor.
Tiyatroadam’ın yeni oyunu, Stefan Tsanev’in güçlü kaleminden çıkan bu metin, tarihin en kadim sorularını yeniden sahneye taşıyor: Sürünerek, onursuzca yaşamak mı; yoksa sürünmemek, onurunu kaybetmemek için ölmek mi? İşte bütün mesele bu…
Yıl 1431. İngiliz esareti altında inim inim inleyen Fransa halkına Tanrı bir kurtarıcı göndermiştir: Jan Dark. Kader-i İlahinin Kılıcı’yla ordunun başında kahramanca savaşan bu genç kız, ne yazık ki kimselere yaranamaz. Henüz on dokuz yaşında, cadılık ve kâfirlik suçlamalarıyla kazığa bağlanarak ateşte yakılır.
Ama oyunun sahnesinde, yakılmadan önceki gece zindanda Jan Dark’ın iki ziyaretçisi vardır: Ezber bozan bir Tanrı ve onu yakacak olan cellat. Biri inkâr ederek kurtulmaya, diğeri direnerek ölmeye teşvik eder. Ya da aslında hiçbir şey göründüğü gibi değildir…
Stefan Tsanev’in metni; insanlık onurunu, entrikayı, ihaneti, özgürlük ve bağımsızlık mücadelesini, halkla yönetenler arasındaki uçurumu, vatanseverliğin ve dinin çağlar boyu nasıl bir sömürü yöntemi olarak kullanıldığını ustalıklı bir komediyle sahneye taşıyor. Gücünü yitirmiş bir Tanrı, demokrasiye boyun eğmiş gökler, Mikail’in keskin kılıcı, Engizisyon’un acımasız yargısı, çan sesleri, gök gürültüleri, solucanlar, baltalar, cellatlar ve kahkahalar… Hepsi bu çarpıcı oyunda buluşuyor.
İzleyici yorumlarından anladığıma göre, oyunun en güçlü damarlarından biri de Pelin Abay’ın performansı. Ses tonundaki denge, duraksamalardaki bilinç, ifadesindeki sevimli ama derin hüzün; karaktere hem kırılganlık hem kudret kazandırıyor. Seyirci sahnede bir “canlandırma” değil, bir varoluş izliyor. Oyun, yalnızca Jeanne d’Arc’ın değil; idealleriyle yaşayan herkesin içindeki o “öteki ölüm”le yüzleşmesini sağlıyor.
Bu nedenle “Jan Dark’ın Öteki Ölümü” bir dönem hikâyesi değil, bir insanlık aynası. Işık, müzik, beden ve kelime aynı ritimde nefes alıyor; seyirci kendi iç mahkemesini izliyormuş gibi bir deneyim yaşıyor.
Etkinlik: 22 Aralık Pazartesi
Saat: 19.30
Yer: Osman Hamdi Bey Kültür Merkezi
Yerinizi alın. Çünkü bu sahnede gökler ve yer çarpışacak, bölünmüşler kaderleriyle yüzleşecek ve çağlar boyu unutulmayacak bir azize küllerinden yeniden doğacak.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.