MS Hastaları İçin Güneş Işığı ve Yaşam Kalitesi

Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Nihal Işık, MS'in iş gücü kaybına yol açmaması ve yaşam kalitesini düşürmemesi adına iyi yönetilmesi gereken, ancak korkulmaması gereken bir hastalık olduğunu belirtiyor.

BELİRTİLER VE TEŞHİS
MS, etkilediği beyin bölgesine göre farklı belirtiler gösterebilir. Bulanık görme, duyu kaybı, uyuşma, karıncalanma, denge sorunları, çift görme veya kol/bacak güçsüzlüğü gibi şikayetler ortaya çıkabilir. Bu bulguların en az 24 saat sürmesi, MS'in ayırt edici özelliğidir. Teşhis, hasta hikayesi, detaylı muayene ve beyin/omurilik MR'larında görülen plaklar ile konulur. Gerekirse beyin ve omurilik sıvısı da incelenebilir. Tedavide bağışıklık sistemini baskılayıcı ilaçlar kullanıldığı için doğru teşhis büyük önem taşır.

ÇEVRESEL FAKTÖRLERİN ROLÜ
MS'in genetik bir yatkınlığı olsa da birebir geçişli bir hastalık olmadığı vurgulanıyor. Özellikle birinci derece akrabalarda MS varlığı, riski artırabilir. Ancak çevresel faktörler de hastalığın gelişiminde önemli rol oynar. Prof. Dr. Işık, yeterli güneş ışığı ve D vitamini alımının yanı sıra yaşam bölgesinin de önemli tetikleyiciler arasında olduğunu belirtiyor. Örneğin, Ekvator'dan uzak bölgelerde MS'e daha sık rastlanırken, Ekvator'a yakın alanlarda daha az görülüyor. Bu durum, MS'in multifaktöriyel bir hastalık olduğunu gösteriyor.

YAŞAM KALİTESİ VE ÖNERİLER
MS'in sanılanın aksine günlük rutini aksatmadığını belirten Prof. Dr. Işık, hastaların yaşamlarını rahatlıkla sürdürebileceğini ifade ediyor. Ancak depresyona yatkınlık, iş hayatında zorluklar ve ataklardan sonra kalan sekeller (kalıcı izler) yaşam kalitesini etkileyebilir. Ayrıca, kronik yorgunluk (fatik) da MS hastalarında sık görülen bir durumdur. MS, sağlıklı yaşam alışkanlıklarıyla önlenemese de tanı sonrası yapılacak değişiklikler tedaviyi destekler. Özellikle stresten uzak durmak, sigara içmemek ve D vitamini değerlerini yüksek tutmak büyük önem taşır.

Prof. Dr. Nihal Işık, MS hastalarına hayatlarını kolaylaştıracak 8 önemli tavsiyede bulunuyor:
• Hastalığın yönetilebilir olduğunu ve etkili ilaçlar bulunduğunu unutmayın, tedavi ve rutin kontrolleri aksatmayın.
• Sigarayı kesinlikle bırakın, gerekirse profesyonel destek alın.
• D vitamini değerlerinizi yüksek tutun, doktor yönlendirmesiyle takviye alın.
• Ölümcül bir hastalık olmadığını bilin, pozitif düşünün ve ihtiyaç halinde psikolojik destek alın.
• Yürüyüş, yoga veya pilates gibi hafif egzersizlerle fiziksel aktiviteyi sürdürün.
• Meditasyon veya nefes egzersizleriyle stresi kontrol altına almayı öğrenin.
• Bağışıklık ve sinir sistemi sağlığı için yeterli ve kaliteli uykuya özen gösterin.
• Antioksidanlardan zengin, Akdeniz beslenme tipini benimseyin.