Kene Kaynaklı KKKA Hastalığına Dikkat

Yaz aylarında açık hava aktivitelerinin yoğunlaşmasıyla birlikte kene kaynaklı Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) vakalarında artış yaşanabiliyor. Uzmanlar, bu hastalığın ölümcül olabileceği konusunda uyarıyor. Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Dr. Dilek Leyla Mamçu, hastalığın sadece kene ısırığıyla değil, aynı zamanda çiftlik hayvanlarının kan ve dokularıyla temas yoluyla da bulaşabileceğini belirtiyor.

KKKA NEDİR VE NASIL BULAŞIR?

KKKA, Bunyaviridae ailesine ait Nairovirüs grubundan bir virüsün neden olduğu, hayvanlardan insanlara bulaşan (zoonotik) bir enfeksiyon hastalığıdır. Belirtileri arasında ateş, halsizlik, iştahsızlık, kas ve baş ağrısı, bulantı, kusma, ishal ve ağır vakalarda kanamalar yer alır. Virüs temel olarak yabani hayvanlarda ve kenelerde bulunur. Keneler virüsü tavşan, kuş, kemirgen, sığır ve koyun gibi çiftlik hayvanlarına bulaştırabilir ancak bu hayvanlarda hastalık oluşturmazlar, sadece insanları etkilerler. İnsanlara bulaşma ise genellikle virüs taşıyan kenenin ısırmasıyla veya enfekte hayvanların kan ve dokularıyla temasla gerçekleşir. Evcil hayvanlardan ısırma veya tırmalama yoluyla bulaşma ise söz konusu değildir. Risk grubunda çiftlik çalışanları, piknikçiler, avcılar, veterinerler, kasaplar ve sağlık çalışanları bulunmaktadır.

HASTALIĞIN BELİRTİLERİ VE TEDAVİSİ

Kene ısırığı sonrası virüsün belirtileri 1-3 gün, kan/doku teması sonrası ise 3-13 gün içinde ortaya çıkabilir. Belirtiler arasında ateş, halsizlik, kas ağrısı, iştahsızlık, bulantı, kusma ve ishal bulunur. Cilt, diş eti, burun, mide, bağırsak, idrar yolu, hatta beyin ve batın içi kanamalar görülebilir. Daha ağır vakalarda ise şuur değişiklikleri, böbrek yetmezliği ve koma ile ölüm riski artar. KKKA'nın ölüm oranı yaklaşık %10 civarındadır.

Hastalığın tedavisinin temelini destekleyici tedaviler oluşturur. Şu an için etkinliği kanıtlanmış bir aşı veya spesifik bir ilaç bulunmamaktadır, ancak ülkemizde aşı geliştirme çalışmaları devam etmektedir.

KENELERDEN KORUNMA YOLLARI VE KENE ÇIKARMA YÖNTEMLERİ

Dr. Mamçu, vücuda yapışan kenelere kesinlikle zarar verilmemesi gerektiğini vurguluyor. Kenenin üzerine sigara basmak, kolonya veya gaz yağı gibi kimyasal maddeler dökmek, kenenin kasılmasına ve virüsü kişiye daha hızlı aktarmasına neden olabilir. Kene, bir cımbızla deriye yapıştığı yerden tutulup, yavaşça ve dikkatlice çıkarılmalıdır. Eğer çıkarılamıyorsa, en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Kene ne kadar kısa sürede çıkarılırsa, hastalık riski de o kadar azalır. Isırık yeri sabun ve suyla temizlenmeli, ardından antiseptik ile silinmelidir.

Kenelerden korunmak için riskli alanlara (tarla, bağ, bahçe, orman, piknik alanları) giderken vücudu örten açık renkli kıyafetler giyilmeli, pantolon paçaları çorapların içine sokulmalı ve kenelerin kolayca görülebilmesi için açık renkli giysiler tercih edilmelidir. Oturulacak yerlere açık renkli örtüler serilmesi de önerilir. Riskli bölgelerden dönüldüğünde, vücut ve elbiseler kene açısından dikkatlice kontrol edilmeli, özellikle diz arkası, koltuk altı, kulak arkası, ense, saç dipleri ve kasıklar incelenmelidir. Hayvanların üzerindeki kenelere veya hayvanların kan ve idrarına çıplak elle dokunmaktan kaçınılmalıdır.

Kaynak: