Gizli Şeker: Nedir, Belirtileri, Teşhis ve Tedavisi

Bozulmuş açlık glukozu ve bozulmuş glukoz toleransı olarak da bu durum adlandırılabilir. Gizli şeker vücudun insülini gerektiği kadar verimli kullanmayı bırakmaya başladığının bir göstergesidir. İnsülin, pankreas tarafından üretilen ve vücut tarafından glukozun yakıta dönüşmesine yardımcı olan bir hormondur. Besin alımı sonrası, alınan karbonhidratlar kan şekeri olarak bilinen glukoza dönüştürülür. Vücut insüline direndiğinde, kandaki glukoz seviyeleri yükselir ve gizli şeker meydana gelir. Gizli şeker eğer kontrol altına alınmazsa tip 2 diyabete neden olur.

GİZLİ ŞEKER BELİRTİLERİ NELERDİR?

Gizli şeker, diyabet kadar belirgin belirtiler vermese de şunlara neden olabilir :

• Diz, dirsek, boyun ve koltuk altlarında kararmalar
• Artan susuzluk
• İdrara çıkışta artış
• Yorgunluk
• Görme bulanıklığı
• Yaralarda geç iyileşme

Gizli Şeker Nedenleri Nelerdir?

İnsülin kan şekeri seviyesini düşürmeye yardımcı olmak için salgılanır. Bu sayede kan şekeri kontrol altına alınmış olur. Gizli şekerin nedenleri diyabetin nedenlerine benzer. Normal açlık kan şekeri seviyesi 99 mg/dL veya daha azdır, hipoglisemi (düşük kan şekeri) ise 70 mg/dL' nin altındadır. Eğer kişide gizli şeker bulunuyorsa kan şekeri açlık durumunda 100-125 mg/dL’ ye yükselir. Kan şekeri seviyesi 125 mg/dL' nin üzerine çıktığında diyabet teşhisi alınır. Gizli şeker herkeste ortaya çıkabilir, ancak bazı faktörler bu riski artırır. Özellikle yaşam tarzı ve genetik gizli şeker üzerine etkili iki faktördür. Düzenli olarak kırmızı et, işlenmiş et ve şekerle tatlandırılmış içeceklerin tüketimi bu riski artırabilir. Buna karşın, düzenli egzersiz yapmak, kilo korumaya yardımcı olmakla kalmaz, aynı zamanda gizli şeker riskini de azaltabilir. Gizli şeker için risk faktörleri şunlardır :

• Artan yaş
• Vücut ağırlığında fazlalık
• Bel ölçüsünde artış
• Etnik köken
• Beslenme şekli
• Fiziksel olarak yeterli derecede aktif olmamak
• Sigara kullanımı
• Ailede gizli şeker ya da diyabet geçmişi
• Yüksek tansiyon
• Polikistik over sendromu

GİZLİ ŞEKER KORUNMA YOLLARI

Gizli şekerden korunmak ilerleyen dönemde diyabet gelişmesinin de önüne geçmede etkilidir. Korunmak için yapılabilecekler şunlardır:

• Sağlıklı kiloda olmak: Eğer kişinin ağırlık fazlalığı varsa özellikle karın bölgesi yağlanması nedeniyle gizli şeker oluşum riskini de artırır. Bunun için kişinin basit şekerler, doymuş yağlar ve işlenmiş protein ürünlerinden korunması önemlidir.
• Fiziksel olarak aktif olmak: Hem ağırlık korunması hem de beden sağlığı için aktif olmak önemlidir. Egzersiz yapmak kan şekeri seviyesini düşürmeye yardımcı olan kas kütlesini artırır ve vücudun insüline daha iyi yanıt vermesine yardımcı olur.
• Sigara kullanımına son vermek: Sigara içmek diyabetle güçlü bir şekilde bağlantılıdır. Sigara içmeye devam eden diyabetli kişilerin kalp hastalığı ve körlük gibi komplikasyonlar geliştirme olasılığı daha yüksektir.
• Düzenli doktor kontrolü: Düzenli aralıklarla doktor kontrolüne gitmek kan şekerindeki hafif yükselmelerde önlem alınabilmesi için önemlidir. Bu sayede kişide gizli şeker ya da diyabet gelişmeden önüne geçilir.
• Var olan hastalıkların tedavi edilmesi: Yüksek kolesterol ve yüksek tansiyon gibi rahatsızlıklar ilerleyen dönemlerde kişide diyabet gelişmesine neden olabilir. Bu nedenle bu hastalıkların tedavi edilmesi önem taşır.