Eğitim Bütçesi Rekor Kırdı: GSYH Payı Son 10 Yılın Zirvesinde

Türkiye’nin eğitim alanına ayırdığı kaynak 2024 yılında tarihi bir seviyeye ulaştı. TÜİK’in yayımladığı son verilere göre eğitim harcamalarının GSYH içindeki payı yüzde 4,9’a çıkarak son 10 yılın en yüksek oranına yükseldi. Toplam eğitim harcaması ise bir önceki yıla göre neredeyse iki kat artarak 2 trilyon 200 milyar TL’yi aştı. İşte detaylar...

Eğitim harcamalarının ekonomideki yerini gösteren en önemli göstergelerden biri olan GSYH payı da bu dönemde dikkat çekici bir yükseliş gösterdi. 2023 yılında yüzde 4,2 olan oran, 2024’te yüzde 4,9 seviyesine çıktı. Devlet eğitim harcamalarının GSYH’ye oranı ise yüzde 3,5’ten yüzde 4,0’a yükseldi. Bu artış, kamu kaynaklarının eğitime yöneliminin güçlendiğini ve toplam harcama yapısında önemli bir genişleme olduğunu ortaya koydu.

EN BÜYÜK PAY YÜKSEKÖĞRETİME AYRILDI
Eğitim harcamalarının hizmet sunucularına göre dağılımında yükseköğretim açık ara öne çıktı. Devlet eğitim kurumlarında yapılan harcamaların yüzde 33,4’ü, özel eğitim kurumlarının ise yüze 42,2’si yükseköğretime yöneldi. Ortaöğretim ise her iki kurum türünde ikinci sırada yer alarak toplam harcamada önemli bir paya sahip oldu. Bu tablo, üniversite eğitiminin maliyet yükünün Türkiye genelinde giderek ağırlaştığını gösteriyor.

ÖĞRENCİ BAŞINA HARCAMA 100 BİN TL'Yİ AŞTI
Eğitimde maliyet artışını en net gösteren başlıklardan biri de öğrenci başına yapılan harcama oldu. 2023 yılında 49 bin 45 TL olan öğrenci başı harcama, 2024’te iki katından fazla artarak 100 bin 307 TL seviyesine ulaştı. Eğitim kademelerine bakıldığında en yüksek harcama 165 bin 467 TL ile yükseköğretimde gerçekleşti. Dikkat çeken bir diğer veri ise uluslararası karşılaştırmalar açısından önem taşıyan dolar bazındaki artış oldu. Öğrenci başına harcama, 2024 yılında yüzde 48,1 artarak 3 bin 53 dolar seviyesine çıktı.

EN SERT ARTIŞ ORTAÖĞRETİMDE
Öğrenci başına harcamadaki yıllık değişim oranları incelendiğinde ortaöğretim birinci sıraya yerleşti. Bu kademedeki artış yüzde 122,4 ile tüm eğitim seviyelerini geride bıraktı. Ortaokul ise yüzde 105,2’lik yükselişle ikinci sırada yer aldı. Veriler, özellikle zorunlu eğitim kademelerinde maliyet artışının diğer seviyelere göre çok daha hızlı yükseldiğini ortaya koyuyor.

Kaynak: