Böbrek Taşı Problemi ve Tedavi Yöntemleri

Toplumun yaklaşık %15'ini etkileyen böbrek taşları, genellikle sinsi ilerleyerek başka şikayetlerle doktora gidildiğinde tesadüfen tespit ediliyor. Memorial Şişli Hastanesi Üroloji Bölümü'nden Doç. Dr. Mehmet Yılmaz Salman, böbrek taşlarının nedenleri ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi verdi.

BÖBREK TAŞININ NEDENLERİ
Böbrek taşı oluşumunda genetik faktörler, yetersiz sıvı tüketimi, hayvansal gıdalar, tuz, şeker ve oksalat içeren besinlerin aşırı tüketimi önemli rol oynuyor. Obezite, hareketsiz yaşam, tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları, yaş, cinsiyet (erkeklerde daha sık, ancak kadın ve çocuklarda artış gözleniyor) ve sıcak iklimler de risk faktörleri arasında yer alıyor. Daha önce böbrek taşı geçirmiş kişilerde ise beş yıl içinde tekrarlama riski %50'nin üzerinde.

BELİRTİLER VE TEŞHİS
Böbrek taşları çoğu zaman hiçbir belirti vermeden böbrekte yıllarca kalabilir. Ancak idrar akışını engellediğinde şiddetli ağrı, idrarda kan, idrar yaparken yanma, sık idrara çıkma, farklı idrar kokusu, mide bulantısı, ateş veya üşüme gibi belirtilere yol açabilir. Bu belirtiler, taşın idrar yollarında tıkanıklığa veya enfeksiyona neden olmasıyla daha belirgin hale gelir.

TEDAVİ YÖNTEMLERİ
Böbrek taşı tedavisi, taşın boyutu ve konumuna göre hastaya özel yöntemlerle yapılıyor.
• 2 cm'den küçük taşlar için vücut dışı şok dalga tedavisi (ESWL) veya idrar kanalından girilerek lazerle taşların kırılıp toz haline getirildiği Retrograd İntrarenal Cerrahi (Fleksible Üreteroskopi) yöntemleri uygulanıyor.
• 2 cm'den büyük taşlar ise bel bölgesinden açılan 1 cm'lik kesi ile böbreğe girilerek taşların kırılması ve temizlenmesi yoluyla tedavi ediliyor.
Tekrarlayan böbrek taşlarında ise taşların oluşma nedenleri belirlenerek kişiye özel tedavi programları uygulanır. Tedaviye ek olarak, kilo kontrolü, dengeli beslenme, düzenli fiziksel aktivite, yeterli su alımı ve tuz-şeker tüketiminin azaltılması gibi yaşam tarzı değişiklikleri de büyük önem taşıyor.