Böbrek Taşı: Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi

Böbrek taşları küçük boyutlardayken fark edilmeyebilir ancak büyüdükçe veya idrar yolunda hareket ettikçe çeşitli belirtilere neden olur. En yaygın belirtileri şunlardır:
• Şiddetli yan ağrısı (renal kolik): Belden başlayıp karın ve kasıklara yayılan dalgalı ve keskin ağrı.
• İdrarda kan (hematüri): İdrarın pembe, kırmızı veya kahverengi bir renk alması.
• İdrar yaparken yanma ve ağrı: Özellikle taş mesaneye yaklaştığında görülen bir durumdur.
• Mide bulantısı ve kusma: Şiddetli ağrının eşlik ettiği semptomlardır.
• Sık idrara çıkma ihtiyacı: Mesane yakınındaki taşlar bu hissi artırabilir.
• Ateş ve titreme: İdrar yolu enfeksiyonuyla birlikte görüldüğünde acil müdahale gerektirir.

NEDENLERİ
Böbrek taşı oluşumunun altında yatan birçok faktör bulunur. Bu faktörler idrardaki dengenin bozulmasına yol açar ve kristallerin birleşerek taş oluşturmasına neden olur.
• Yetersiz sıvı alımı: En yaygın nedendir. Konsantre idrar, mineral birikimini kolaylaştırır.
• Beslenme alışkanlıkları: Aşırı tuz, hayvansal protein ve oksalat içeren gıdalar (ıspanak, çikolata) taş oluşumunu tetikleyebilir.
• Genetik yatkınlık: Ailede böbrek taşı geçmişi olan kişilerde risk daha yüksektir.
• Obezite ve hareketsizlik: Bu durumlar metabolik dengeleri bozarak taş riskini artırır.
• Bazı hastalıklar: Gut, hiperparatiroidizm ve idrar yolu enfeksiyonları taş oluşumuna zemin hazırlayabilir.

TEDAVİSİ
Böbrek taşlarının tedavisi, taşın boyutuna, konumuna ve hastanın genel sağlık durumuna göre belirlenir.
• Yaşam tarzı değişiklikleri: Küçük taşların düşürülmesi için günde en az 2.5-3 litre su içmek en etkili yöntemdir. Bol sıvı tüketimi, taşın idrarla atılmasını kolaylaştırır.
• İlaç tedavisi: Ağrı kesiciler ve spazm çözücü ilaçlar ağrıyı hafifletmek için kullanılır. Bazı ilaçlar (tamsulosin gibi) idrar kanalını gevşeterek taşın düşmesine yardımcı olabilir.
• Cerrahi müdahale: 1 cm'den büyük veya düşürülemeyen taşlar için cerrahi yöntemler tercih edilir.
o ESWL (Ses dalgasıyla taş kırma): Vücut dışından gönderilen ses dalgalarıyla taşın parçalanması.
o URS (Üreteroskopi): İdrar kanalından girilerek taşın lazerle kırılması veya çıkarılması.
o PNL (Perkütan nefrolitotomi): Sırt bölgesinden yapılan küçük bir kesi ile böbrekteki büyük taşların çıkarılması.
Böbrek taşı şikayetiniz varsa, doğru tanı ve tedavi için bir üroloji uzmanına başvurmanız önemlidir. Erken teşhis ve uygun tedavi, daha ciddi sorunların önüne geçebilir. Haber Merkezi