Nöbet aşkına! Diyarbakır’dan uçakla Antalya’dan otobüsle

Afet “Geldim” Der

Aktan USLU

6 – 22 yıldır her zamanki yerinde

** 

Gebze İtfaiyesi’nde gönüllü itfaiyecilik uygulaması 2000’li yılların başından itibaren başladı. İlk başlarda az sayıda kişiyle başlayan uygulama günümüzde hatırı sayılır ve nöbet gönüllülük temelli tutulsa da nöbettir ve ciddiyet ister. Sönmez o ciddiyet ve disiplinin bir getirisi olarak işi gereği şehir dışına çıktığı zamanlarda dahi daha önceden adını yazdırdığı nöbetleri ihmal etmediğini kaydetti:

İZİNLERİNİN ÖNÜNÜ AÇIYORDUK

“2003’te nöbete başladım. Sayımız azdı. Gönüllü itfaiyeciler ayda bir gün, tam 24 saat, 09.00 – 09.00 arası nöbet tutardı. Bunu da ayın son haftası gönüllü itfaiyecilerden sorumlu birim amirine bildiriyorduk. Nöbete hangi gün geleceğimizi önceden bildiriyorduk çünkü o tarihe bağlı olarak o günkü nöbetçi amir kendi grubundan ihtiyacı olanlara bizim sayemizde izin verebiliyordu. Nöbetleri önceden yazdırdığımız için işim gereği gittiğim Diyarbakır’dan uçakla, Antalya’dan otobüsle nöbete geldiğim oldu.

Bazen de açık öğretimde okuyan genç gönüllü itfaiyeciler var. Sınava girecekleri cumartesi günü bize telefon açıp, ‘Sınav günümde 8 saatliğine nöbete gelebilir misiniz?’ diyorlar. O arkadaşlar sınavdan döndüğünde, biz nöbeti bırakıp gidebiliyoruz.

ARTIK BİLDİRMEYE GEREK YOK

KBB İtfaiye’de Emin Pehlivan’ın döneminden sonra da gönüllü itfaiyecilik sürdürüldü. Gönüllü itfaiyeci sayımız 2010’a doğru çok arttı. Günümüz itibariyle bin 800’ün (1800) üzerinde gönüllü itfaiyecimiz var. Nöbetleri ayda 8 saate düşürdük. Artık itfaiyeye de hangi gün geleceğimizi bildirmiyoruz, zaten geliyoruz. Devamlı gelen arkadaşlar için geçerli, hepimizin üzerinde zimmetli itfaiyeci araç gereçleri var.”

Orhan Sönmez ve arkadaşları Gebze Teknik Üniversitesi’nde düzenlenen ulusal insansız hava aracı yarışması esnasında, güvenlik amaçlı nöbette. (15 Ekim 2016)

**

Ulaşımpark otobüsleri

İle ücretsiz ulaşım

Gönüllü itfaiyecilerin nöbet yerlerine gidiş gelişinin maliyetine yönelik de çalışmalar yapıldığını kaydeden Orhan Sönmez, “Gönüllü itfaiyecinin nöbete gidiş gelişine dair 2016 yılında, bir yıl içinde sürekli gelen arkadaşlarımıza geçici personel kartı verildi. Bu arkadaşlar Ulaşımpark’ın kendi otobüslerinde ücretsiz seyahat edebiliyorlar” diye konuştu.

Fotoğraf karesi 08 Ocak 2016 tarihli. Orhan Sönmez ve Özdemir Günday (soldan ilk iki) ve arkadaşları dönemin KBB İtfaiye Daire Başkanı Doğan Kara (ortadaki) ile gönüllü itfaiyecilerin sorunları üzerine görüştü. Düzenli nöbete gelen gönüllüler için Ulaşımpark ile ücretsiz seyahat da bu görüşme sonrası hayata geçti.

Yoksullukta doğal afet

Makine mühendisi Orhan Sönmez tam anlamıyla bir sivil toplumcu. Bu dizide ilk üç gün konuğumuz olan Özdemir Günday ile arkadaşlıkları Gebze İtfaiyesi’ndeki nöbetler esnasında başladı. Günday, Sönmez’den biraz daha kıdemli. Her iki isim aynı zamanda Ümraniye merkezli Doğal Afetler ve Yoksullukla Mücadele ve Eğitim Derneği’nin danışma kurulu üyesi. Bu arada gönüllü itfaiyecilik sadece nöbetten ve yangın vakalarında itfaiye erlerine yardımcı olmaktan, en yakınındaki yangına ilk müdahaleden ibaret değil. Esaslı yan eğitimleri var. Her gönüllü itfaiyeci aynı zamanda amatör telsizci ve aldıkları eğitim arasında su altı arama kurtarma da var.

İkili 2017 yılındaki TÜYAP 4. Doğu Marmara Sanayi ve Teknoloji Fuarı’nda.

**

İZMİT MERKEZLİ DERNEĞİN AÇILIŞI GEBZE’DE YAPILDI

Vali gelecekti, gelemedi

Dernekte pandemiye takıldı

Orhan Sönmez, 2019 yılında İzmit merkezli kurulan Yanma ve Yangın Mühendisliği Derneği’nin başkanlığını da yaptı. Sönmez derneği kurma gerekçelerini şöyle izah etti: “İtfaiyecilik işleri ve hizmetlerinin standart hale gelmesi için böyle bir çalışma çevresine ihtiyaç vardı. Bizim TÜYAK ve fahri üyesi olduğum TÜYAMDER diye iki derneğimiz var. Ama bu her iki derneğin de kurucuları iş adamları. Yangınla mücadeleye dair malzeme üreten ve satan firmaların sahipleri. Biz onlardan bağımsız; Kocaeli, Sakarya ve Yalova Üniversiteleri’nden akademisyenlerin içinde yer aldığı; hatta Hacettepe Üniversitesi Kimya Fakültesi’nden akademisyenlerin üye olarak yer aldığı bir dernek kurduk. Ama çeşitli gerekçelerle destek olamadılar, dernek yürümedi.

ABD VE AVRUPA AYARINDA STANDART

2019’da kurulan dernek yangın risklerini araştırma ve onlarla ilgili eğitim vermek; özellikle Amerika ve Avrupa ayarında standartları üretmek üzere kurulmuştu. Araya hem pandemi girdi hem de bu işe ilk girdiğimizde omuz omuza çalıştığımız akademisyenler sonradan yoğun işlere dalıp derneğe alakadar olamadılar.”

VALİ PERŞEMBELERİ GEBZE’DE DİYE

AÇILIŞI BİR PERŞEMBE GEBZE’DE YAPTIK

Derneğin ilginç bir açılış hikayesi de var: İzmit merkezli derneğin açılışını bir perşembe gününe denk gelen şekilde Gebze’de yaptık. –Dönemin- Sayın Valimiz Hüseyin Aksoy’un perşembe günleri Gebze programları olur. Kendisine denk düşürelim istedik. Ancak aynı gün Sayın Vali’nin programı değişti ve o günün sabahı bana mesaj attı. Başarılar diledi. Gelemeyeceği için mazeret belirtti ama o gün Gebze’ye de hiç gelmedi.”

**

MAKSAT LAF EDEN OLMASIN

Eğitmenlik için üniversiteden

bir sertifika daha edindik

“2014’te Kocaeli İtfaiye bizden 20-21 kişiye 15 gün boyunca eğitmen eğitimi verdi. Bu eğitim sonrası yapılan sınavda altı kişi başarılı oldu. KBB Başkanı İbrahim Karaosmanoğlu’ndan ‘olur’ yazısıyla eğitim vermeye başladık. Ondan önce de birinci sınıf yangına müdahale eğitimi verdiğimden laf olmasın diye; ben, Özdemir Günday, Umut Öcal ve İbrahim Acar bir üniversiteden bu konuda sertifikalandırma eğitimi aldık, beş gün sürdü. Onların yaptığı sınavın ardından belgeyi edindik. Dışarıda itfaiyeci veya birinci sınıf yangına müdahale eğitimi verdiğimizde Kocaeli İtfaiye’nin belgesini veya bize verdiği yetkiyi kullanmıyoruz. Üniversitenin verdiği yetkiyi kullanıyoruz. Ama ana tecrübemiz ya da bizi yangın konusunda esas bilgilendiren Kocaeli İtfaiye oldu.”

**

Orhan Sönmez’den inciler:

Gönüllü itfaiyecilik için çırpınıyoruz

Otomatikman eğitmen oluyorsun

2000’de emekli olduğumda, Makine Mühendisleri Odası üyesiyim, mekanik tesisat ve yangın tesisatı projelendirme yetki belgesi almıştım. Daha sonra Dilovası’nda İEM diye İzocam’ın kuruluşunda yangın ağı diye eğitim aldım. Yıldız Üniversitesi’nden bir mimar profesör binaların yangın direnimi üzerine eğitim verdi. Mimari açıdan binadan kaçış koridorları, planları üzerineydi. Böyle eğitimleri alınca otomatik olarak eğitmen de oluyorsun.

Gönüllü itfaiyecilik için çırpınıyoruz. İtfaiyecilerin en büyük sağlık riski, duruyoruz duruyoruz birden efor sarf etmeye başlıyoruz.

İtfaiyeci için, ‘Boş oturur’ denir ama işin aslı öyle değil. N ormal günlerde bir olay, kurtarmaya gitmediği hallerde itfaiyecinin günde dörder saat teorik ve pratik eğitim süreçleri var. Bu eğitim sürelerinin dışında voleybol oynarlar. Kocaeli’de turnuva olmuştur. Gerekçesi zinde tutmak. Bakarsın göbekli itfaiyecidir ama 45 dakika oynar bana mısın demez.

Araç devrinde ne var ne yok kontrol edilir. Hortum yıkanır, bir lans yoktur. Yangında zarar görmüştür.

Bazen de ceset çıkartırız itfaiyeci aynı zamanda balık adamdır, dalgıçtır.

Darıca’da bir kedi doğalgaz kutusunun arkasına yavruluk döneminden itibaren giriyor, çıkıyor. Büyüyünce de giriyor, çıkamıyor. Çıkarma çalışması esnasında bir arkadaşı tırmalıyor. Beş gün kuduz iğnesi oldu. Sonra ben gidip  çıkardım ve arka tarafına beton dökülmesini istedim.”

MUTLU EDEN UNUTULMAZ TEŞEKKÜR: Orhan Sönmez, 05 Aralık 2017 tarihli sosyal medya paylaşımında kendisini mutlu eden bir jesti şöyle ifade etti: “Kocaeli Büyükşehir Belediyesi, İtfaiye Daire Başkanlığı bünyesindeki gönüllü itfaiyecilik faaliyetimiz, Belediye Başkanımız Sayın İbrahim Karaosmanoğlu tarafından bir teşekkür sertifikası ile Dünya Gönüllüler günümüz daha anlamlı hale gelmiştir ve unutulmaz tabii ki.”

**

Pazartesiden itibaren..

 Prof.Dr. Şerif Barış, A Sınıfı İSG Uzmanı, Makina Yüksek Mühendisi Doç.Dr. Ercan Arpaz, İMO İstanbul Şube’den İstanbul Afete Hazırlık ve Müdahale Komisyon Başkanı Temel Pirli; Yangın Koruma Sistemleri Mühendislik ve Eğitim Danışmanlık Hizmetleri Şirketi - YKS yöneticisi Ahmet Sertkan ile yapısal olmayan riskler….