Şant, beynin içindeki sıvıyı vücudun başka bir bölgesine, genellikle karın boşluğuna taşıyan kapalı, plastik bir sistemdir. Yaman, şantın proksimal ucunun beynin ventrikül boşluğuna, distal ucunun ise karın boşluğuna yerleştirildiğini ve arada sıvı akışını kontrol eden bir valf bulunduğunu belirtiyor.
Ameliyat genel anestezi altında ortalama 45 dakika sürer. Kafatasında küçük bir kesi açılarak ventriküle proksimal uç yerleştirilirken, karın boşluğuna da küçük bir kesiyle distal uç yerleştirilir. Şant sistemi cilt altından geçirilen bir tünelle birleştirilir ve kapalı bir sistem oluşturulur.
KİMLERE UYGULANIR?
Şant ameliyatı, hidrosefali tanısı konmuş çocuklarda ve yetişkinlerde uygulanabilir. Özellikle travma, beyin kanaması veya tümör gibi edinsel nedenlerle BOS akışının bozulduğu durumlar ile yenidoğan ve erken çocukluk dönemindeki doğuştan hidrosefali vakalarında tercih edilir. Ancak öncelikle hidrosefaliye yol açan ana nedenin ortadan kaldırılması hedeflenir.
AMELİYAT SONRASI TAKİP VE RİSKLER
Hastalar genellikle ameliyat sonrası 1-2 gün hastanede takip edilir ve ardından taburcu edilir. Yaraların iyileşmesi 7 ila 10 gün sürer. İlk kontrol ameliyattan bir ay sonra yapılır, ardından bir sorun yoksa yıllık kontrollere geçilir.
Prof. Dr. Yaman, şantların ömür boyu kullanılabileceğini, ancak enfeksiyon, tıkanma veya bozulma gibi komplikasyonlar gelişirse revizyon ameliyatı gerekebileceğini vurguluyor. Baş ağrısı, baş dönmesi, bulantı, kusma, dengesizlik veya bilinç bulanıklığı gibi belirtiler görüldüğünde mutlaka hekime başvurulmalıdır. Şant enfeksiyonu şüphesinde yüksek ateş ve diğer enfeksiyon belirtileri değerlendirilir. Nadiren de olsa, beyin dokusunda kanama veya sinir hasarı gibi cerrahi komplikasyonlar da görülebilir.
BAŞARILI BİR TEDAVİNİN ANAHTARI
Yaman, şant ameliyatının hidrosefali tedavisinde yaşam kalitesini artıran etkili bir yöntem olduğunu belirtirken, uygun hasta seçimi, deneyimli cerrahi ekip ve düzenli kontrollerin başarılı bir tedavi sürecinin anahtarları olduğunu sözlerine ekledi.