KENT SERİSİ: 98 “2025 VIII. ULUSLARARASI ÖZKAN MERT ÖDÜLLERİ”

Dilek ALP

Bu yıl 10. Yılımızı tamamlarken aynı zamanda Sayın Özkan Mert’in 65. Sanat Yılını kutladığımız, VIII. Uluslarası Özkan Mert Ödülleri’ni almaya hak kazananlar belli oldu. Tüm ödül alan değerli sanatçı ve akademisyenlerimizi gönülden kutluyoruz.

Çağdaş dünyada kabul gören ve farklılıklara tahammülü ifade eden ”tolerans" ve ”hoşgörü" kavramlarının çok kıymetli olduğu bu yüzyılda, insanlığa ve ülkemize örnek olacak katkıların takdir edildiği, 2015 yılından itibaren Türkiye'nin Hoşgörü Ödülleri olarak kabul edilen, UNESCO ve TC. Kültür BakanlığınınYaşayan İnsan Hazineleri” kriterlerine göre yapılan değerlendirmeler sonucunda “VIII. Uluslararası Özkan Mert Onur Ödülleri” sahiplerini buldu.


Dünyanın ilk Hoşgörü Kararı olan Gallerius’un Tolerans ve Hoşgörü Kararının 1714 yıl önce topraklarımızda açıklanması ile birlikte, Dünya Barış Günü anısına, VIII.Uluslararası Özkan Mert Onur Ödülleri; Artshop Yayıncılık ve Uluslararası Özkan Mert Ödülleri Seçici Kurulu tarafından belirlenmiştir.

Ödül töreni 8 Kasım 2025, Cumartesi günü, Saat: 14:00 de, İstanbul Yüksek Ticaretliler Marmara Lokali, İstiklal Cad. Mısır Apt. No:163 Kat:1 Daire:1 Beyoğlu-İstanbul’da gerçekleştirilecektir.

2025 ÖZKAN MERT ÖDÜLLERİ:

ŞİİR ONUR ÖDÜLLERİ: İlyas TUNÇ (Türkiye) - Marian Eikelhof (Hollanda)


EDEBİYAT ONUR ÖDÜLLERİ: Mevlüt ASAR (Almanya) - Ümit Yaşar IŞIKHAN (Türkiye) - Öner YAĞCI (Türkiye)

ÇEVİRİ ONUR ÖDÜLÜ: Prof.Dr. Sâkine Esen Eruz (Türkiye) - Prof. Dr. Mehmet Ali ÇELİKEL (Türkiye)


ÇOCUK EDEBİYATI ONUR ÖDÜLLERİ: Şaban AKBABA (Türkiye)


BİLİM ONUR ÖDÜLÜ: Y. Mimar Kadri KALAYCIOĞLU (Türkiye)

MESLEK ÜSTÜN ONUR ÖDÜLÜ : Prof. Dr. Mükerrem Arslan (Türkiye)


TİYATRO ONUR ÖDÜLÜ: Prof. Dr. Zeliha Berksoy (Türkiye)


GÖRSEL SANATLAR ONUR ÖDÜLÜ: Nevzat CAN (Türkiye)

KÜLTÜREL MİRAS GASTRONOMİ ONUR ÖDÜLÜ: Şef Ulaş TEKERKAYA (Hollanda)


TOPLUMSAL KATKI ONUR ÖDÜLÜ: Sema BAŞOL (ABD)

BASIN VE GAZETECİLİK ONUR ÖDÜLÜ: Stelyo BERBERAKİS (Atina)


SANEM MERT GENÇLİK ONUR ÖDÜLÜ: Deniz IŞIK (Türkiye)

NUMAN GÜLŞAH ONUR ÖDÜLÜ: Umur ÖZLÜER (Türkiye)


* Ödüllerin belirlenmesi, UNESCO'nun "Yaşayan İnsan Hazineleri" kriterleri göz önüne alınarak gerçekleştirilmiştir. Bu kriterler: Toplumda becerisini en az 20 yıldır icra ediyor olması, bilgi ve becerisini uygulamadaki üstünlüğü, konusunda bilgili oluşu, kişinin yaptığı işe kendini adamışlığı, kişinin bilgi ve becerilerini geliştirme yeteneği, becerisinin toplumla buluşmasını sağlayacak yenilikler içermesi, gönüllülük, kişinin bilgi ve becerilerini topluma bırakabiliyor olma becerisi, bilgisinin ve becerisinin görünür olmasıdır.

ŞİİR ONUR ÖDÜLLERİ, İlyas TUNÇ
İlyas Tunç (d. 1956, Ordu), Türk şair ve çevirmenidir. Gazi Eğitim Enstitüsü İngilizce Bölümü’nü bitirdikten sonra uzun yıllar İngilizce öğretmenliği yaptı. 1977’de yayımlanan ilk şiirinden bu yana birçok edebiyat dergisinde ürün verdi; şiirlerinde insan, doğa, kopuş ve varoluş temalarını işledi. Kış Bir Alkış mıydı, Kül ve Kopuş, Savrulmalar gibi şiir kitaplarının yanı sıra Afrika şiirine dair önemli antolojiler ve çeviriler hazırladı. Ali Rıza Ertan, Orhon Murat Arıburnu ve Ceyhun Atuf Kansu gibi ödüller kazanan Tunç, Türk edebiyatında hem özgün şiirleri hem de dünya şiirinden yaptığı çevirilerle tanınmaktadır.


ŞİİR ONUR ÖDÜLLERİ, Marian Eikelhof (Hollanda)
Marian Eikelhof (1963, Rotterdam) Hollandalı şair ve psikologdur. Psikolojik danışmanlık yaparken edebiyata yönelmiş, şiirlerinde aşk, yalnızlık, yabancılaşma ve insanlık halleri üzerine yoğunlaşmıştır. “A Zero-Hour Contract with Life” adlı şiir kitabı İngilizce ve Türkçeye çevrilmiştir. Dünya barışı ve insan hakları için şiir festivallerinde yer almakta, mülteciler ve savaş mağdurları üzerine projeler yürütmektedir. Ayrıca çocuklar için zorbalık ve engellilik temalı kitaplar da yazmıştır.


EDEBİYAT ONUR ÖDÜLLERİ, Mevlüt ASAR (Almanya)
Mevlüt Asar (d. 10 Mayıs 1951, Beyşehir, Konya), Türk-Alman yazar, şair ve çevirmendir. İlk ve orta öğrenimini Ankara'da tamamladıktan sonra, 1974 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'ni bitirdi. 12 Mart 1971 askeri darbesi sonrası tutuklanıp yargılandı. 1978'de Almanya'ya giderek Köln Üniversitesi'nde doktora yaptı ve Düsseldorf Sanayi ve Ticaret Odası'ndan devletçe tanınan çevirmenlik lisansı aldı. 1980 yılında Duisburg'da öğretmenlik ve göçmen çocuklarının eğitimi konusunda çalışmalara başladı; 2010 yılında emekli oldu. Fakir Baykurt'un ölümünden sonra Duisburg Edebiyat Kahvesi'nin yönetimini üstlendi ve burada edebiyat çalışmalarını sürdürdü. 2011'den itibaren Avrupa Türkiyeli Yazarlar Girişimi'nin sözcüsü olarak da görev yaptı. 2016 yılında Duisburg Belediyesi tarafından Fakir Baykurt Kültür Ödülü'ne layık görüldü.

EDEBİYAT ONUR ÖDÜLLERİ, Ümit Yaşar IŞIKHAN
Ümit Yaşar Işıkhan (d. 1 Temmuz 1957, Mardin), Türk şair, yazar, çevirmen ve kültür-sanat aktivistidir. İzmir Çınarlı Endüstri Meslek ve Teknik Lisesi’ni (1977) ve 9 Eylül Üniversitesi Yabancı Diller Meslek Yüksek Okulu’nu (1992) tamamlamıştır. Akçay, Ayvalık, Foça, Güllük, Bodrum ve Datça’da (1992–2011) Liman Başkanı olarak görev yaptıktan sonra, 2011 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı’nda uzman olarak çalışmaya başlamıştır. Edebiyat hayatına 16 yaşında kazandığı Cumhuriyetin 50. yılı şiir yarışmasındaki birincilik ödülüyle adım atmıştır. İlk şiirini 1975’te yayımlamış ve 1986 yılında “Temmuz” adlı dergiyi, 1988’de ise yedi dilde yayımlanan Türkiye’nin ilk uluslararası kültür-sanat dergisi “Homeros”u kurmuştur. Şiir, öykü, deneme, tiyatro oyunu ve çeviri olmak üzere yirmiye yakın eseri bulunan Işıkhan, şiirlerinde 1970–1980 yılları arasındaki zorlu günlerin panoramasını işler. “Netekim Aşk Vardı” adlı şiir kitabı, Dünya Edebiyatına Hizmet Uluslararası Ödülü’ne layık görülmüştür.


EDEBİYAT ONUR ÖDÜLLERİ, Öner YAĞCI
Öner Yağcı (d. 1 Nisan 1951, Zile, Tokat), Türk yazar, şair, denemeci ve araştırmacıdır. İlköğrenimini Yozgat'ın Yerköy ilçesinde tamamladıktan sonra Tokat İlköğretmen Okulu'nu (1969) ve Gazi Eğitim Enstitüsü Türkçe Bölümü'nü (1975) bitirdi. Ağrı'nın Taşlıçay ilçesinde öğretmenlik yaptı. 12 Mart döneminde DEV-GENÇ davasından tutuklanarak yaklaşık iki yıl hapis yattı. 12 Eylül darbesinin ardından yöneticisi olduğu TÖB-DER davasında yargılandı ve beş yıl hapis cezasına çarptırıldı. Cezaevinde geçirdiği süre, yazarlık kariyerini şekillendirdi. Edebiyat hayatına 1968'te Tokat'ta yerel gazetelerde yazılar yazarak başladı. 1974'ten sonra birçok dergide yazıları yayımlandı ve çeşitli yayınevlerinde çalıştı. Kardelen adlı romanıyla 1986 Akademi Kitabevi Roman Başarı Ödülü'nü kazandı. Turnalar adlı eseriyle 1988 Madaralı Roman Ödülü'nü, 1994 Sabahattin Ali Kültür Günleri Ödülü'nü ve 1995 Truva Edebiyat Ödülü'nü aldı.


ÇEVİRİ ONUR ÖDÜLÜ, Prof.Dr. Sâkine Esen Eruz
Prof. Dr. Sâkine Esen Eruz (d. 1952, Kastamonu), Türk çeviribilim uzmanı ve akademisyendir. Almanya ve Türkiye’de edebiyat, çeviri ve pedagojik eğitim alanlarında eğitim aldı; İstanbul Üniversitesi’nde akademik kariyerini sürdürdü. Çeviri tarihi, çokkültürlülük ve hukuk çevirisi alanlarında önemli çalışmaları vardır ve birçok makale ile sunumun sahibidir. Eruz, Kastamonu’nun kültürel mirasına dair sergiler düzenlemiş ve emekliliğinin ardından da yüksek lisans ve doktora dersleri vermeye devam etmektedir.

ÇEVİRİ ONUR ÖDÜLÜ, Prof. Dr. Mehmet Ali ÇELİKEL

Prof. Dr. Mehmet Ali Çelikel, 1969 yılında Nazilli'de doğmuş, 1993 yılında Hacettepe Üniversitesi İngiliz Dil Bilimi Bölümü'nden mezun olmuştur. Yüksek lisansını 1997'de İngiltere'deki Hertfordshire Üniversitesi'nde, doktora derecesini ise 2001 yılında Liverpool Üniversitesi'nde tamamlamıştır. Doktora tezi, Salman Rushdie, Hanif Kureishi ve Arundhati Roy'un eserleri üzerinden postkolonyal edebiyatı incelemiştir. Akademik kariyerine 2002 yılında Yüzüncü Yıl Üniversitesi'nde araştırma görevlisi olarak başlamış, ardından Pamukkale Üniversitesi İngiliz Dili ve Edebiyatı Bölümü'nde öğretim üyeliği yapmıştır. 2018 yılında profesörlük unvanını almış ve 2022 yılından itibaren Marmara Üniversitesi İngiliz Dili ve Edebiyatı Bölümü'nde bölüm başkanlığı görevini yürütmektedir.

ÇOCUK EDEBİYATI ONUR ÖDÜLLERİ, Şaban AKBABA

Şaban Akbaba, 10 Ocak 1954 tarihinde Kars'ın Arpaçay ilçesine bağlı Bardaklı köyünde doğmuş bir şair, yazar ve eğitimcidir. Edebiyat dünyasında "Şahin Akbaba", "Şahin Akyurt" ve "Şaban Akyurt" gibi takma adlarla da tanınır. 1976 yılında Kars Dede Korkut Eğitim Enstitüsü'nden mezun olduktan sonra, 1983 yılında Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Eğitim Yönetimi ve Teftişi Bölümü'nde lisans eğitimini tamamlamıştır. Eğitim hayatına Türkiye'nin çeşitli köylerinde ilkokul öğretmeni olarak başlayan Akbaba, 1994-1999 yılları arasında Almanya'nın Hamburg kentinde Türkçe ve Kültür Dersleri öğretmenliği yapmıştır. Edebiyat alanında 60'tan fazla kitabı bulunan Akbaba, şiirleri ve öyküleriyle ulusal ve uluslararası birçok dergide yer almıştır.

BİLİM ONUR ÖDÜLÜ, Y. Mimar Kadri KALAYCIOĞLU
Kadri Kalaycıoğlu, 1927 yılında Ankara'da doğmuş bir yüksek mühendis-mimardır. İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi'nden 1951 yılında mezun olduktan sonra, kısa bir süre Bayındırlık Bakanlığı'nda çalışmış ve ardından meslektaşı Vedat Yalçınkaya ile birlikte serbest mimarlık bürosu kurmuştur. Bu dönemde, Ankara'da Balin Oteli, Dedeman Oteli, Vehbi Koç Göz Bankası ve Eser Sitesi gibi önemli projelere imza atmıştır. Ayrıca, Anadolu Medeniyetleri Müzesi'nin dekorasyonunu ve Fasıllar Anıtı'nı tasarlamıştır. Mimarlık kariyerinin yanı sıra, resim ve yazarlıkla da ilgilenmiş; "Resimlerimle Yaşadıklarım" adlı anı kitabında, 1930'lu yılların Ankara'sını kendi çizimleriyle anlatmıştır. Aynı zamanda, Özel Yükseliş Mühendislik-Mimarlık Yüksek Okulu'nda "Mimari Proje" dersleri vermiştir. Cumhuriyet dönemi Ankara'sının önemli şahsiyetlerinden biri olarak, hem mimarlık hem de kültürel miras alanında katkılarıyla tanınmaktadır.

MESLEKTE ÜSTÜN ONUR ÖDÜLÜ, Prof. Dr. Mükerrem Arslan

Prof. Dr. Mükerrem Arslan (1954 Ankara) peyzaj mimarı ve akademisyendir. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümünden 1976 yılında mezun oldu. Ankara Belediyesi Park ve Bahçeler Müdürlüğü ve Orman Bakanlığı Milli Parklar Genel Müdürlüğünde Peyzaj Mimarı olarak çalıştı. 1978 yılında Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümünde araştırma görevlisi olarak göreve başladı ve 1997 tarihinde Prof. unvanını aldı. UNESCO MAB programı kapsamında Ocak-Haziran 1989 tatilleri arasında (Polonya) Szczecin Teknik Üniversitesi Kent ve Planlama Bölümünde ; gelişmekte olan ülkeler için kent ve bölge planlama eğitim programına katıldı. TÜBİTAK Bilim Adamı Değiştirme Programı ile Eylül 1990 tarihinde Edinburgh Heriot Watt Üniversitesi Kent Planlama Bölümünde ; kent açık ve yeşil alan planlama ve tasarım konusunda incelemelerde bulundu. Fullbright doktora sonrası araştırma bursu kapsamında Ocak Temmuz 1996 tarihinde UCLA Kent Planlama Bölümünde’Yeşil Yol Planlaması : Ankara Örneği” çalışması için araştırma ve incelemelerde bulundu. Peyzaj planlama ve tasarım konularında yurtiçi ve yurtdışında organize edilen etkinliklerde konuşmacı ve jüri üyesi olarak bulundu. Prof. Arslan’ın Peyzaj Mimarlığı konularında yayınlanmış kitap ve makaleleri vardır.

TİYATRO ONUR ÖDÜLÜ, Prof. Dr. Zeliha Berksoy
Prof. Dr. Zeliha Berksoy, 27 Mart 1946'da İstanbul'da doğmuş, Türk tiyatrosunun önemli isimlerinden biridir. Annesi ünlü opera sanatçısı Semiha Berksoy ve babası piyanist Ercüment Siyavuşgil'dir. Çocukluğu, sanatla iç içe geçmiş; Devlet Tiyatrosu kulisleri, turneler ve yurt dışı gezileri arasında geçmiştir. Ankara Devlet Konservatuvarı Tiyatro Bölümü'nden mezun olduktan sonra, Almanya'nın Berlin şehrinde Schiller Tiyatrosu'nda reji asistanlığı eğitimi almış ve Brecht'in Berliner Ensemble Tiyatrosu'nda tiyatro ihtisası yapmıştır. 1978'de İstanbul Devlet Konservatuvarı Tiyatro Bölümü'nün kurulmasına katkı sağlamış ve 2000 yılında profesör unvanı almıştır. Ayrıca, Türkiye'nin üçüncü ödenekli tiyatrosu olan Bakırköy Belediye Tiyatrosu'nu kurmuş ve beş yıl genel sanat yönetmenliğini üstlenmiştir. Sanat kariyerinde, Bertolt Brecht'in eserlerini sahneye taşımasıyla tanınmış ve birçok ulusal ve uluslararası ödül kazanmıştır. Günümüzde, Semiha Berksoy Opera Vakfı'nın başkanlığını yürütmektedir.

GÖRSEL SANATLAR ONUR ÖDÜLÜ, Nevzat CAN
Ressam Nevzat Can, özellikle Atatürk portreleriyle tanınan bir sanatçıdır. Sanat hayatına ilkokul yıllarında çizimle başlamış, Gazi Eğitim Enstitüsü'nde resim öğretmeni Bahattin Akay'ın yönlendirmesiyle resme olan ilgisini profesyonel bir düzeye taşımıştır. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Fiziki Coğrafya ve Jeoloji Bölümü'nde okurken, resim yeteneği hocalarının dikkatini çekmiş ve bu süreçte büyük bir Atatürk tablosu yapması istenmiştir. Bu tablo, fakültede yıllardır sergilenen ilk büyük boyutlu yağlı boya eseri olmuştur. Nevzat Can, sanat kariyerinde Atatürk'ün farklı dönemlerini ve anlarını yansıtan birçok tablo üretmiştir. Cumhuriyet'in 100. yılı şerefine özel olarak "Atatürk Resimleri" adlı bir sergi düzenlemiş ve bu sergi büyük ilgi görmüştür. Sanatçı, eserlerinde Atatürk'ün yaşamını ve Cumhuriyet'in değerlerini yaşatmayı amaçlamaktadır. Tabloları Anıtkabirde korunmaktadır.

KÜLTÜREL MİRAS GASTRONOMİ ONUR ÖDÜLÜ, Chef Ulaş TEKERKAYA (Hollanda)
Tarihî lezzetlerinin peşinden giden bir gastronomi kaşifi. Yakın zamanda gerçekleştirdiği çalışmalar arasında, Konya’daki Neolitik Çağ yerleşimi Çatalhöyük’ten çıkarılan yaklaşık 8.600 yıllık ekmek tarifini modern ortamda yeniden yaratması öne çıkıyor. Yapılan analizler bu ekmeğin içeriğinde bezelye, arpa ve buğday olduğunu göstermiş; Tekerkaya da bu malzemelerle, tahta fırın ve deneme yanılma yöntemiyle ekmeği pişirmeyi başarmıştır. 2011'de bu araştırmalara dayanan Mevlevî ve Selçuklu mutfağı sunan, dünyada bir ilk olan restoranını Konya’da açmıştır. Ulaş Tekerkaya’nın yazdığı “Boncuklu Höyük ve Çatalhöyük 10 000 Yıllık Mutfak Kültürü” adlı yemek kitabı, Gourmand World Cookbook Awards 2022'de A06 “Special Award” (Özel Ödül) kategorisine layık görülmüştür. Gourmad World Cook Best of the Best 2025 ödülünü almıştır.

TOPLUMSAL KATKI ONUR ÖDÜLÜ, Sema BAŞOL (ABD)
Türk-Amerikan ayrıcalıklı bir profil sergileyen; global pazarlama ve halkla ilişkiler alanında hem ABD'de hem Türkiye'de 25–35 yılı aşkın deneyime sahip bir profesyonel, sosyal girişimci ve liderlik programlarıyla tanınan bir isimdir. oğaziçi Üniversitesi İşletme Bölümü’nden lisans, UCLA Anderson School of Management’dan (Kaliforniya Üniversitesi, Los Angeles) MBA derecesine sahiptir. Sema Başol, hem Türkiye'de hem ABD'de global pazarlama ve halkla ilişkiler alanında önemli görevler üstlenmiştir. Fokuslandığı kurumlar arasında Mattel Inc. ve Koç Holding gibi çok uluslu şirketler yer almaktadır.


BASIN VE GAZETECİLİK ONUR ÖDÜLÜ, Stelyo BERBERAKİS (Atina)
Ankara doğumlu ve İstanbul’da gençlik yıllarını geçirmiş, Rum kökenli bir Türkiye Cumhuriyeti vatandaşıdır. Atina Üniversitesi Gemi İnşaat Mühendisliği öğrencisiyken, gazeteciliğe adım atmış ve uzun yıllar boyunca Atina’dan Türk basınına muhabirlik yapmıştır. (Cumhuriyet, Hürriyet, Sabah; Kanal D, NTV vb. kanallarda Atina muhabiri) 40 yıldan fazla bir süre boyunca çalıştığı medya platformlarında tarafsız ve net bir tutumla haber yapmayı amaçlamış; özellikle kriz dönemlerinde medyanın tek taraflı yaklaşımları konusunda eleştirel bir duruş sergilemiştir.

SANEM MERT GENÇLİK ONUR ÖDÜLÜ, Gitarist Deniz IŞIK
Klasik gitarın geleceğine ışık tutan genç yetenek. 2010 yılında Mersin'de doğan Deniz Işık, müzik eğitimine Mersin Üniversitesi Devlet Konservatuvarı’nda Doç. Prof. Mehmet Özkanoğlu’nun öğrencisi olarak başladı.Lorenzo Micheli, Carlo Marchione, Oman Kaminsky, Ricardo Moyano, Cristina Galietto, Kağan Korad ve Cem Çeliksırt gibi dünya çapında tanınmış gitaristlerle çalışma fırsatı buldu; hem Türkiye’de hem de yurt dışında konserler verdi. 2022’de Almanya’nın Neustadt an der Weinstraße kentinde sahne aldı; 2023’te ODTÜ Klasik Gitar Festivali ve Bilkent Türkiye Gitar Buluşması'nda solist olarak performans sergiledi.

NUMAN GÜLŞAH ONUR ÖDÜLÜ, Umur ÖZLÜER
Umur Özlüer, 1 Ocak 1953 doğumlu bir Türk sinema emekçisidir. İzmir'in Karşıyaka ilçesinde büyüyen Özlüer, sinemaya olan ilgisini erken yaşlarda keşfetmiş ve 1968-1974 yılları arasında yaklaşık 30 filmde kamera asistanlığı yapmıştır. Bu dönemde, dönemin önemli sinemacılarından Nişan Hançer ve Türker İnanoğlu ile çalışma fırsatı bulmuş, Çetin Gürtop gibi usta kameramanların yanında yetişmiştir. Kariyerinde, "Yarın Son Gündür" (1971), "Kaçaklar" (1971) ve "Vahşi Aşk" (1972) gibi filmlerde kamera asistanı olarak görev almıştır. 1974'te reklam sektörüne adım atan Özlüer, beş yıl boyunca bir reklam şirketinin ortaklığını yapmıştır. 1989 yılında Marmaris'e yerleşerek burada yerel bir radyo, haber gazetesi ve İngilizce yayınlanan bir dergi kurmuştur. Ayrıca, eşi Selma Sonat ile birlikte Marmaris'te "Kalimerhaba Derneği"ni kurmuş ve kültürel etkinlikler düzenlemiştir.