Günümüzde artan kanser vakalarıyla birlikte, beslenme alışkanlıklarının kanser gelişimindeki rolü bilimsel olarak önem kazanıyor. Batıgöz Sağlık Grubu Balçova Cerrahi Tıp Merkezi Beslenme ve Diyet Uzmanı Uzm. Dyt. Gamze Akbaş İşbilir, modern beslenme düzeninin özellikle sindirim sistemi kanserleriyle ilişkisine dikkat çekerek, korunmada dengeli beslenmenin anahtar olduğunu vurguladı.
KIRMIZI VE İŞLENMİŞ ETLER RİSK OLUŞTURUYOR
Uzm. Dyt. Gamze Akbaş İşbilir, kırmızı et ve işlenmiş et ürünlerinin, özellikle kalın bağırsak-rektum kanseri riskini artırdığını belirtti. Uzman, günlük 50 gram işlenmiş et tüketiminin bağırsak kanseri riskini yükselttiğini ve hayvansal yağların yüksek olmasının inflamasyonu tetikleyebileceğini ifade etti.
KORUYUCU KALKAN: SEBZE, MEYVE VE LİF
Uzmana göre, sebze, meyve, tam tahıl ve baklagiller yüksek oranda vitamin, mineral ve antioksidan içerikleri sayesinde bağışıklığı güçlendirerek hasarlı hücre onarımına destek oluyor. Günlük lif miktarının artırılması, bağırsakta toksik maddelerin kalış süresini kısaltarak kolon kanseri riskini düşürüyor.
DİĞER RİSK FAKTÖRLERİ
Yağlı ve Şekerli Beslenme: Aşırı yağlı, kızartılmış ve rafine şeker içeren beslenme obezite, insülin direnci ve kronik inflamasyon yoluyla birçok kanser türüne zemin hazırlayabiliyor. Alkol ve Katkı Maddeleri: Alkol; ağız, karaciğer ve meme kanserleriyle ilişkilendirilirken, tuzlanmış ve işlem görmüş gıdalardaki nitrit/nitrat gibi koruyucuların mide kanseri riskini artırdığı biliniyor. Hareketsizlik ve Su Tüketimi: Yetersiz su tüketimi ve hareketsiz yaşam tarzı, bağırsak tembelliğine ve toksik maddelerin vücutta uzun süre kalmasına neden oluyor. Haftada en az 3 gün 30 dakikalık düzenli fiziksel aktivite öneriliyor.
KANSERDEN KORUNMAK İÇİN TEMEL BESLENME İLKELERİ
Uzm. Dyt. Gamze Akbaş İşbilir, "Kanserden korunma mutfakta başlar" diyerek risk azaltmak için şu önerileri sıraladı:
Günlük sebze ve meyve tüketimini artırmak. Tam tahıllar ve lifli besinlere ağırlık vermek. Kırmızı et tüketimini haftada 1–2 kez ile sınırlamak, işlenmiş etlerden kaçınmak. Tuzlu, kızartılmış, işlenmiş ve paketli ürünleri azaltmak. Şekerli içecekler yerine su, ayran ve bitki çaylarını tercih etmek. Alkol tüketimini sınırlamak. Günde en az 1,5–2 litre su içmek ve ideal kiloyu korumak.
Uzman, genetik nedenlerin yanı sıra günlük yaşam alışkanlıklarının ve dengeli bir beslenme programının kansere karşı en önemli korunma aracı olduğunu bir kez daha vurguladı.