Batıgöz Balçova Cerrahi Tıp Merkezi Dermatoloji Uzmanı Dr. Özlem Vayvada, erken tanı ve düzenli takibin cilt kanseri riskini azaltmada kritik rol oynadığını belirtiyor. XP, ciltte çillenme, koyu lekeler ve erken yaşta deri kanseri gibi belirtilerle kendini gösterirken, gözleri ve sinir sistemini de etkileyebilir. Gözlerde fotofobi, konjonktivit, göz kuruluğu görülebilir; bazı tiplerinde ise gelişim geriliği, denge bozukluğu ve işitme kaybı gibi nörolojik semptomlar oluşabilir.
XP hastalarının güneşten uzak durma zorunluluğu, D vitamini eksikliği riskini artırır ve bu durum takviyelerle kontrol altında tutulmalıdır. Hastalığın psikolojik etkileri de göz ardı edilmemeli; çocukların ve ailelerin desteklenmesi önemlidir.
Uzm. Dr. Vayvada, XP'nin güneş alerjisinden farklı olduğunu, çünkü XP'nin kalıcı DNA hasarı ve kanser riski taşıdığını vurguluyor. XP tanısı alan kişilerde geniş kenarlı şapkalar, UV filtreli gözlükler, özel koruyucu kıyafetler ve SPF 50+ güneş kremleri günlük yaşamın vazgeçilmez bir parçası haline gelir. Ev ortamı da UV filtreli cam filmleri ve kalın perdelerle korunmalı, çocukların dışarıda bulunma saatleri güneşin en az etkili olduğu zamanlara göre ayarlanmalıdır.
Dr. Vayvada, "UV ışığından korunmak hastalığın etkili tedavisidir. Düzenli dermatolojik ve göz kontrolleri, erken tanı ve müdahale sayesinde komplikasyonların önüne geçilmesini sağlar" diyerek korunma stratejilerinin önemini özetliyor.