Gıdalarda bulunan tarım ilacı (pestisit) kalıntıları hem tüketici sağlığı hem de ihracat süreçleri için büyük bir sorun teşkil ediyor. Özellikle sebze ve meyvelerde sıkça rastlanan deltametrin adlı pestisitin tespiti, büyük önem taşıyor. Bu soruna çözüm olarak, Gebze Teknik Üniversitesi (GTÜ) Temel Bilimler Fakültesi Kimya Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Duygu Akyüz Çubukçu yürütücülüğündeki bir araştırma ekibi, TÜBİTAK 3501-Kariyer geliştirme programı kapsamında "Moleküler Baskılı Polimer Temelli Elektrokromik Pestisit Sensörü" adlı bir proje yürüttü. Proje kapsamında geliştirilen bu yeni nesil elektrokimyasal sensör, gıdalardaki deltametrin kalıntılarını algılayabiliyor.
Geliştirilen sensör, sadece deltametrini tanıyacak şekilde özel olarak tasarlanmış moleküler kalıp (MIP) teknolojisini kullanıyor. Gıda örneğinde deltametrin tespit edildiğinde sensör, hem çok düşük seviyedeki kalıntıları hassas bir şekilde ölçüyor hem de renk değiştirerek kullanıcıya gözle görülür bir uyarı veriyor. Bu sayede, laboratuvar ortamına ihtiyaç duymadan, sahada hızlı ve güvenilir bir şekilde sonuç alınabiliyor.
BU YENİLİKÇİ TEKNOLOJİNİN EN ÖNEMLİ AVANTAJLARI
Hız ve Düşük Maliyet: Gıda zincirinde anlık kontrollerin yapılmasını sağlıyor.
Yüksek Hassasiyet: Çok düşük miktarlardaki kalıntıları bile tespit edebiliyor.
Pratik Kullanım: Renk değişimi özelliği sayesinde, uzman olmayan kişiler tarafından bile kolayca uygulanabiliyor.
Bu çığır açan çalışma, gıda güvenliğini artırarak tüketicileri koruyan, ihracatta güven sağlayan ve sürdürülebilir tarımı destekleyen önemli bir adım olarak görülüyor. Araştırma sonuçları, bilim dünyasının prestijli dergilerinden Food Chemistry'de yayımlandı. (2025)