Dr. Öğr. Üyesi Bahar, ekran başında uzun süre kalmanın bireylerin günlük rutinlerini aksatmasına neden olduğunu belirtti. Özellikle gençlerde, telefon veya bilgisayara dalındığında diş fırçalama rutinlerinin kolayca atlanabildiğini, ertelenebildiğini veya tamamen unutulabildiğini ifade etti. Ekran süresi tek başına hastalık oluşturmasa da, beraberinde getirdiği yaşam tarzı değişikliklerinin ağız sağlığını belirgin şekilde bozabileceğini vurguladı.
BESLENME BOZUKLUKLARI VE DİŞ ETİ İLTİHABI
Ekran başında geçirilen sürenin genellikle atıştırmalık tüketimiyle birleştiğini söyleyen Bahar, bu süreçte şekerli içecekler, çikolata, cips gibi kuru ve yapışkan gıdaların daha fazla tüketildiğini belirtti. Yeme sonrası ağız bakımı yapılmaması, çürük riskini ciddi şekilde artırıyor.
Ayrıca, gece telefon kullanımının artmasının uyku düzenini bozarak melatonin üretimini etkilediğini dile getirdi. Kalitesiz uykunun bağışıklığı zayıflattığını ve periodontal dokularda inflamasyonu (diş eti iltihabı) artırabilecek hormonal değişikliklere yol açabileceğini ekledi. Uzun süre aynı pozisyonda ekrana bakmanın ise çene eklemi (TME) sorunlarını tetikleyebileceğini kaydetti.
ÇÜRÜK ORANLARINDA ARTIŞ
Dijital bağımlılığın beslenme düzenini de bozduğunu, öğün atlama, gece geç saatlerde yemek yeme ve şekerli içecek tüketiminin arttığını belirten Bahar, bu yaşam tarzı bozukluklarının çürük oluşumunu artırdığının çalışmalarla gösterildiğini söyledi. Son yıllarda gençlerin ekran süresinin artmasıyla birlikte ağız hijyeni davranışlarındaki bozulmanın ve çürük oranlarının yükseldiğine dair bulguların güçlendiğini ifade etti.
ÖNERİLEN ÇÖZÜMLER
Dr. Öğr. Üyesi Bahar, dijital kullanımın tamamen bırakılması gerekmediğini, ancak küçük günlük düzenlemelerin çok etkili olduğunu belirtti:
• Yemeklerden sonra telefon/tablet kullanmadan önce kısa bir fırçalama rutini oluşturmak.
• Ekran başında geçirilen sürede şekerli içecek ve atıştırmalıkları sınırlandırmak ve su tüketimini artırmak.
• Gece telefon kullanımını azaltmak ve uyku düzenini toparlamak.
• Fırçalama süresini takip eden uygulamalar gibi dijital teknolojinin olumlu yönlerinden yararlanmak.