Türkiye dijital devrime hazır değil

TMMOB Makine Mühendisleri Odası Kocaeli Şube Gebze Temsilciliği tarafından düzenlenen ve dün başlayan ve bugün akşama doğru sona erecek olan, “Dünyanın yeni çalışma modeli: Dijital dönüşüm ile verimlilik” sempozyumunun açılışında konuşan MMO Kocaeli Şube Başkanı Murat Kürekçi, Endüstri 4.0’a dair bir takım gerçekleri ve acı gerçekleri gözler önüne serdi. Geleceğe dair belirsizliklerine karşın Endüstri 4.0’da sürecin başladığını kaydeden Kürekçi, Türkiye’nin ise bu değişime hazır olmadığını belirtti.

139 ÜLKE ARASINDA 48’NCİYİZ

Dünya Ekonomik Forumu’nun Küresel Bilgi Teknolojisi Raporu’nun (2016) ülkelerin gelişmekte olan teknojilerin faydalarından, dijital devrim ve ötesinde sunulan fırsatlardan yararlanmaya ne kadar hazır olduğunu değerlendiren bir çalışmasına göre Türkiye’nin tüm alt indeksler ve bileşenler bazında 139 ülke içinde 48’nci sırada kaldığını kaydeden Kürekçi şöyle devam etti:

HAZIR OLMADIĞIMIZIN GÖSTERGESİ

“Raporda ayrıca, ‘Siyasi ve düzenleyici çevre alt indeks’ sıralamasında 69’ncu; ‘Ekonomik etkiler alt indeksi’ sıralamasında 67’nci, ‘Sosyal Etkiler alt indeks’ sıralamasında 54’ncü sırada yer aldığını belirten Kürekçi, “Bu sıralamalar, ‘Dijital devrim’e yeterince hazır olmadığımızı açıkça göstermektedir.

MEVCUTLAR DEĞER KAYBEDECEK

YENİLER DAHA DEĞERLİ OLACAK

Sürecin getireceği bir gerçek vardır ki, bu da özellikle bilgisayarlaşmadan çok etkilenen mesleklerin ücretlerinin düşeceği ve bir süre sonra iyiden iyiye değersizleşeceği gerçeğidir. Bununla birlikte yeni sürecin, yeni mesleklerin oluşmasına neden olacağı ve oluşacak mesleklerin ise daha değerli olacağı belirgindir.

İŞ KALİTESİ GELİŞECEK AMA

EMEK DAHA FAZLA İŞSİZLEŞECEK

Mühendislik disiplinleri için ise birbirleriyle ve ilişkili diğer mesleklerle daha fazla etkileşime girmeleri de kaçınılmazdır. Robotik süreçlerin iş kalitesini geliştireceği, maliyetleri düşüreceği ve verimliliği arttıracağı durumlarına karşın, emeğin daha fazla işsizleşeceği de genel kabul görmekle beraber bu duruma yönelik istatistiki bilgiler mevcut değildir.

Endüstri 4.0 süreci için gelecek belirsizlikler içermekle birlikte başlamış ve dışında kalmanın mümkün olmadığı tüm kesimler tarafından kabul edilmektedir.”

İYİLEŞTİRME YERİNE YENİ MODEL

Almanya, ABD ve İngiltere gibi ülkelerin 2008 yılındaki küresel finansal krizin ardından imalat sanayilerini yeniden canlandırmak amacıyla, ‘Yeniden endüstrileşme’ stratejilerini geliştirmeye başladıklarını kaydeden Kürekçi, “Sanayisi gelişmiş ülkeler, mevcut imalat yöntemleri ve teknolojileri üzerinde iyileştirmeler yapmak yerine, bilgi ve bilişim teknolojilerinin ve dijital üretim teknolojilerinin uygulama ve yöntemleri üzerine odaklanmıştır” dedi. Kürekçi, Endüstri 4.0’a dair ayrıca şu değerlendirmede bulundu:

MERKEZİLEŞMEDEN YERELLEŞMEYE

“Endüstri 4.0’ın özelliği insanlar, makineler ve ürünler arasında gerçek zamanlı iletişim, bağlantı ve tanımları gerçekleştirebilmesi ve yüksek bir esneklik içinde müşteri taleplerine göre özelleşmiş ve dijitalleşmiş akıllı imalat modeli geliştirmesidir. Bu modelin esası; üretimin merkezileşmeden çıkarılıp yerelleştirilmeye dönüşümü ve ürünün tek tip olmaktansa, kişiye özel hale dönüşümüdür.”

KÜRESEL GELİŞME TRENDLERİ

2017 yılında yayınlanan Küresel Riskler Raporu’nda küresel gelişmeleri belirleyen en önemli beş trendin (1) Gelir ve servet farklılıklarının ortaya çıkışı, (2) Değişen iklim, (3) Toplumların kutuplaşmalarının artması, (4) Siber bağımlılığın artması ve (5) Yaşlanan nüfus olarak sıralandığını kaydeden Kürekçi, “Görüldüğü gibi ‘siber bağımlılık’ tüm dünyayı etkisi altında tutan en önemli trendler içinde yerini almıştır” dedi.

KÜRESEL RİSKLER

Yine aynı rapora göre küresel risklerin en başında (1) Aşırı hava olayları, (2) Büyük ölçekli zorunlu göç, (3) Büyük doğal felaketler, (4) Terörist saldırılar ve (5) Veri dolandırıcılığı/hırsızlığın yer aldığını belirten Kürekçi, “Yine ‘büyük çaplı siber saldırı’ riskinin ise önümüzdeki 10 yıl içinde en olası risklerin altıncısı olacağı raporda yer almaktadır” diye konuştu:

SORUNUN BÜYÜĞÜ PAYLAŞIMDA

“Teknolojik değişim, gelir dağılımını emekten sermayeye kaydırmaktadır. OECD’ye göre, emeğin Milli gelir içindeki payındaki düşüşün yüzde 80 kadarı, 1990 – 2007 yılları arasında teknolojinin etkisinin bir sonucu olarak meydana gelmiştir. Bununla birlikte, küresel düzeyde birçok insan tamamen geride kalmaktadır. 4 milyondan fazla insanın hala internete erişimi yok ve 1.2 milyondan fazla insan da elektriksizdir. Bu durumda, büyük sorunun bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da paylaşım alanında olacağı açıktır.”