Okula başlama maliyetleri arttı

Eğitim-İş Sendikası Kocaeli 2 No’lu (Gebze) Şube Başkanı Bülent Metin, Eğitim-İş Sendikası tarafından yapılan araştırmaya göre okula başlama maliyetlerinin yüzde 15 oranında arttığını kaydetti. Metin’in değerlendirmesinde özetle şu görüşler yer aldı: 
ÜÇ FARKLI BÖLGEDE 
“9 Eylül 2019 tarihinde okulların açılacak olması nedeniyle veliler çocuklarının okul ihtiyaçlarını karşılayabilmek için yoğun bir alış veriş mesaisine başladı. Her yıl olduğu gibi bu yılda okula başlama maliyetleri, birçok ailenin bütçesine, ağır bir yük getirdi.  Eğitim-İş olarak yaptığımız araştırma, okul öncesi, ilkokul, ortaokul ve liselere başlayacak öğrencilerin “okula başlangıç maliyetlerini” objektif olarak ortaya çıkardı. Araştırma sosyo-ekonomik düzeyi farklı üç bölgede yapıldı. 
Eğitim-İş olarak piyasadaki 124 ürünün gerçek fiyatları üzerinden yaptığımız araştırma, okula başlayan bir öğrencinin veliye getirdiği yükü tüm detayları ile ortaya çıkardı. (Araştırma sonuçlarına servis, öğle yemeği, kıyafet, kırtasiye, çanta, ayakkabı giderleri dahil edilmiştir.)
OKULA BAŞLANGIÇ GİDERLERİ
2019-2020 eğitim öğretim yılında;
 Okulöncesi eğitime başlayan bir öğrencinin başlangıç gideri 1198,07 TL olarak tespit edildi.
Geçtiğimiz yıla göre, artış oranı yüzde 13,81,
İlkokul 1’inci sınıfa başlayan bir öğrencinin başlangıç gideri 1813,77 TL olarak tespit edildi.
Geçtiğimiz yıla göre, artış oranı yüzde 11,65,
Ortaokula başlayan öğrencinin başlangıç gideri 1991,48 TL olarak tespit edildi.
Geçtiğimiz yıla göre, artış oranı yüzde 17,09,
Liseye başlayan öğrencinin ise 2144,83 TL olarak tespit edildi.
Geçtiğimiz yıla göre, artış oranı yüzde 17,20,
Tüm eğitim kademelerindeki ortalama artış ise yüzde 14,93 olarak gerçekleşti.
Tüm bu verilere dayalı olarak; 2020 lira asgari ücretle yaşamını devam ettiren bir aile, ilkokula başlayan çocuğu için bir aylık maaşını, memur ise maaşının yarısından fazlasını okula başlama gideri olarak kullanıyor. 
CİDDİ BİR YÜK 
Yaptığımız bu araştırmada, belirtilen rakamlar içerisinde, okula zorunlu alınan bağışlar, sınıfların dizaynı için toplanan paralar, velilerin çocuklarına verdikleri harçlıklar bulunmuyor. Yasa dışı yollardan bağış adı altında alınan bu ücretleri de eklediğimizde, özellikle alt ve orta gelir düzeyindeki ailelere, okul giderleri ciddi bir yük olacak. Sabit ve dar gelirli aileler bu yükün altından çok zor kalkacak.
Anayasa’nın 42’nci maddesine göre, temel eğitim, tüm vatandaşlarımıza eşit ve parasızdır. Sosyal devlet anlayışı gereği, ülkemizdeki tüm çocukların eşit şart ve olanaklarda eğitim almalarını sağlayacak ortamlar hazırlamalı. Sosyal devlet zorunlu eğitim kapsamındaki öğrencilerin tüm giderlerini karşılamalı.    
EĞİTİM HARCAMALARI ANALİZİ 
Eğitim harcamaları 2017 yılında yüzde 9,8 artarak 176 milyar 452 milyon TL oldu. 
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2017 yılı eğitim harcamaları istatistiklerini açıkladı. Buna göre; Türkiye’de eğitim harcamaları 2017 yılında 2016 yılına göre yüzde 9,8 artarak 176 milyar 452 milyon TL oldu. 2017 yılında bir önceki yıla göre eğitim harcamalarının en çok arttığı eğitim düzeyleri; yüzde 19 ile ortaöğretim, yüzde 16,1 ile okulöncesi oldu. 
Eğitim harcamasının gayri safi yurtiçi hasıla içindeki payı yüzde 5,7’ye geriledi.
Eğitim harcamalarının, gayri safi yurtiçi hasıla içindeki payı 2016 yılında yüzde 6,2 iken, 2017 yılında yüzde 5,7 oldu. 
En zengin yüzde 20’lik dilim ile en yoksul yüzde 20’lik dilimde bulunan ailelerin eğitime ayırdıkları payda 2017 yılında 23 katlık bir fark bulunurken, 2018 yılında bu fark 32 kat oldu.
Ayrıca 2017 yılına göre 2018’de ailelerin eğitime yaptığı harcamanın yüzde 19,86 oranında artığı görülmüştür.
Geçtiğimiz yıla göre hane halkı ve özel tüzel kişiliklerin harcamaları artarken devlet harcamaları azalmıştır. Hane Halkı harcaması yüzde 18,79’dan yüzde 19’a, Özel Tüzel kişiliklerin harcaması yüzde 6,85’ten yüzde 13’e çıkmıştır. Devletin yaptığı eğitim harcamalarının yüzde 74,36’dan yüzde 68’e düşmesi dikkat çekmiştir.
Ailelerin eğitim için yaptığı harcama 2016 yılında 29 milyar 989 milyon lira iken 2017 yılında 33 milyar 593 milyon liraya yükselmiştir. Artış oranı yüzde 12,01 olarak gerçekleşmiştir.
Okul öncesi eğitimde devlet harcamaları yüzde 14,1 oranında artmıştır. Ailelerin yaptığı harcama ise yüzde 13,9 artış gerçekleşmiştir.
İlkokul düzeyinde devlet harcamalarında yüzde 2,2 artış gerçekleşmiş, ailelerin yaptığı harcamalarda ise yüzde 8,87 oranında artış gerçekleşmiştir.
Ortaokul düzeyinde devlet harcamalarında yüzde 7,97 artış gerçekleşmiş, ailelerin harcamalarında ise yüzde 8,40 oranında artış gerçekleşmiştir.
Lise düzeyinde devlet harcamalarında yüzde 17,70 artış gerçekleşmiş, ailelerin harcamalarında ise yüzde 14,56 artış gerçekleşmiştir.
Özel-tüzel kişilikler ve ailelerin yaptığı harcamalar baktığımızda ise yüzde 22,66 oranında bir artış gerçekleşmiştir. Bu veriler lise düzeyinde ailelerin çocuklarını özel okullara ve Temel Liselere yönlendirdiğini ortaya koymaktadır. 
Yükseköğretim düzeyinde devlet harcamalarında yüzde 4,31 artış gerçekleşmiş, ailelerin harcamalarında ise yüzde 14,07 artış gerçekleşmiştir.
Hane halkı-özel tüzel kişiliklerin toplam eğitim harcamaları 47 milyar 955 milyon liradan, 55 milyar 39 milyon liraya yükselmiştir. Artış oranı yüzde 14,77 olarak gerçekleşmiştir.
Ailelerin eğitim harcamalarında ki artış özel okullara yönelişin bir işaretidir. Son yıllarda özel okul ve öğrenci sayısında ciddi artışlar gerçekleşmiştir.  
Okulöncesi düzeyde öğrenci başına 2017’de 2005 dolar harcama yapılmıştır. Önceki yıla göre yüzde 14,05 oranında azalma meydana gelmiştir.
İlkokul düzeyinde öğrenci başına 2017’de 1582 dolar harcama yapılmıştır. Önceki yıla göre yüzde 13,02 oranında azalma meydana gelmiştir.
Ortaokul düzeyinde öğrenci başına 2017’de 1600 dolar harcama yapılmıştır. Önceki yıla göre yüzde 13,02 oranında azalma meydana gelmiştir.
Ortaöğretim düzeyinde öğrenci başına 2017’de 2395 dolar harcama yapılmıştır. Önceki yıla göre yüzde 0,08 oranında azalma meydana gelmiştir.
Ortaokul düzeyinde öğrenci başına 2017’de 3736 dolar harcama yapılmıştır. Önceki yıla göre yüzde 16,15 oranında azalma meydana gelmiştir. Ayrıca 2011’den bu yana yükseköğretim düzeyinde öğrenci başına yapılan harcama yüzde 41,39 oranında azalmıştır.
Üniversite ve öğrenci sayımız sürekli artarken, öğrenci başına yapılan harcamanın ciddi olarak azalması AKP’nin yükseköğretime bakışını ortaya koymuştur.”