Sansür geleneğine komşu da uydu!

** Fırat Tanış’ın “Gelin Tanış Olalım” adlı oyunu için Sakarya Üniversitesi, Cumhuriyet Sahnesi’nin “Azizname” adlı oyunu için Serdivan Belediyesi’nce yapılan salon tahsisleri iptal edildi

Her ay düzenli olarak. “Sanatta Hak İhlalleri” raporu yayınlayan Sanat Meclisi’nin 2018 yılında sanat alanının başına gelenleri kaleme aldığı raporu toplam 57 sayfa tutmuştu. Bu yıl ilk aydan sayfalar dolmaya başladı. 2019 yılının ocak ayına sansür ama aleni, ama salon iptalleri ile örtülü şekilde damgasını vurdu. Sakarya, biri belediye diğeri üniversiteden olmak üzere salon iptalli iki sansür ile ocak ayında, 82 ilimiz arasında birinci sırayı edindi!

SANAT ALANI YOL AYIRIMINDA

Öte yandan sanat alanı sorunları çözmek için tam bir yol ayrımında. Sanat alanında aynı zamanda patron olanlar iktidarın kapısına giderek uzlaşma için girişimde bulundular. MESAM’da Arif Sağ başkanlığındaki yönetimin tasfiye edilip Coşkun Sabah ekibinin iş başına gelmesiyle yapılan ihraçlara karşı açılan davanın ilk duruşmasında mahkeme, itiraz edenleri haklı buldu.

ÇÖZÜM İSTİFADA MI?

Levent Üzümcü, fahri üyesi olduğu Oyuncular Sendikası’nın “Üç maymun”u anımsatan tutumuna tepkiyi, istifayla gösterdi. Diğer bir başka kesim ise bunun çare olamayacağını direnme ve dayanışma olmadıkça sorunlara çözüm bulunamayacağını ifade ediyor. Ankara’da işten atılan kamu emekçilerinin sokak direnişleri ise sekiz yüz günü aştı gidiyor. Sorunlar ise bir çığ gibi büyümekte.

“Yeni yılın ilk ayı sanat alanına para ve hapis cezaları, iş kazaları, salon engellemeleri ve sanat eserlerine karşı tahriplerle geldi. Sanatçılara yönelik bir dolu dava hazırlıkları ise yoldadır” denilen Sanat Meclisi’nin 2019 yılının ocak ayına dair raporu şöyle:

SARDUNYA’NIN SETİNDE İŞ CİNAYETİ

Çekimleri İzmir’de yapılan “Sardunya” adlı filmin setinde ihmal sonucu elektrik akımına kapılarak ağır yaralanan ışık asistanı 22 yaşındaki Uygar Can Çetinkaya, tedavi gördüğü hastanede yaşamını yitirdi. Kolorwork Film şirketinin setinde meydana gelen olayda, ihmal sonucu ışık ayağını tutarken elektrik akımına kapılarak ağır yaralanan Çetinkaya, İzmir’de hastanelerde yer olmadığı gerekçesiyle Manisa’ya götürülmüş, Özel 8 Eylül Hastanesi’nde yoğun bakıma kaldırıldıktan üç ay sonra İstanbul Marmara Üniversitesi Hastanesi’nde tedavisine devam edilirken 30 Aralık akşamı yaşama veda etmişti.

NAZLI MASATÇI TUTUKLANDI

İzmir’de tiyatro çalışmaları yapan Yenikapı Tiyatrosu oyuncusu Nazlı Masatçı hakkında açılan bir dava nedeniyle tutuklanarak Şakran Cezaevi’ne kondu.

SAÜ SALON TAHSİSİNİ İPTAL ETTİ

Tiyatro sanatçısı Levent Üzümcü’nün Antep’te sahne almasının yasaklanmasından sonra, Sakarya Üniversitesi de oyuncu Fırat Tanış’ın tiyatro oyunu için verilen salon tahsisini iptal etti. Organizasyonu üstlenen Anıl Medya adlı kuruluşun yöneticisi, üniversite yönetiminin kendilerine gerekçe olarak Tanış’ın “Politik” ve “Gezici” olmasını gösterdiğini belirtti.

AKPINAR VE GEZEN’İ DESTEKLEMİŞLER

Cumhuriyet Sahnesi, sosyal medya hesabından yaptığı duyuru ile 20 Ocak'ta Serdivan Belediyesi Kültür Merkezi'nde sahnelenecek olan 'Azizname' oyununun salon tahsisinin iptal edildiğini açıkladı. Açıklamada, salon tahsisinin iptalinin gerekçesinin Metin Akpınar ve Müjdat Gezen'e verilen destek olduğu iddia edildi.

SHOW TV’DE ŞARKI SÖZÜNE SANSÜR

Show TV'de yayınlanan 'Çarpışma' dizisinde Türk rock müziğinin usta yorumcularından Cem Karaca'nın 'Namus Belası' şarkısına sansür uygulandı. Karaca’nın oğlu söz konusu sansüre, "Sizler harbiden geri zekâlısınız. Yıllarca sansürle mücadele ettik, demek hala mücadeleye devam" ifadeleriyle tepki gösterdi. Show TV'de yayınlanan Çarpışma dizisinin geçen hafta yayınlanan bölümündeki bir sahnede Türk müziğinin usta sanatçılarından merhum Cem Karaca'nın 'Namus Belası' şarkısına yer verildi. Ancak şarkıdaki "Yüz bin kere tövbe eder yine şarap içeriz" kısmı sansürlendi.”

ÜZÜMCÜ’DEN OYUNCULAR SENDİKASINA’NA REST

“Anlatılan Senin Hikâyendir” adlı oyunu tehdit ve yasaklar yüzünden sahnelenemeyen tiyatro sanatçısı Levent Üzümcü, Oyuncular Sendikası’nın sessizliğine tepki göstererek sendikadan istifa ettiğini duyurdu. Sanatçı, Mehmet Ali Alabora’nın tutuklanma kararına dair dayanışma gösterilmediğini de ifade ettiği mesajında, “Kurucu başkanımız hakkında şov olsun diye tutuklama kararı çıkartıldı, tek kelime etmediniz… Şantaj ve tehdit yoluyla oynayacağım sahneler elimden alınıyor, yine tek kelime etmiyorsunuz. Birlikte yürümemizin hiçbir anlamı kalmadı, fahri üyeliğinizden istifa ediyorum” görüşüne yer verdi.

KOMİSYON BEĞENMEZSE GÖSTERİLEMEZMİŞ

Yerli sinema yapımcıları ile Mars Entertainment Group adlı şirket arasında yaşanan krizde Kültür ve Turizm Bakanlığı devreye girdi, yönetmenler Bakanlığa bir çağrıda bulundu ve “Komisyonca uygun bulunulmayan filmler ticari dolaşıma ve gösterime sunulamaz” şeklindeki önermenin kaldırılmasını istediler. İmzacıları arasında Nuri Bilge Ceylan, Reis Çelik, Erden Kıral, Onur Saylak, Yeşim Ustaoğlu, Çağan Irmak, Yılmaz Erdoğan gibi yönetmenlerin de bulunduğu çağrı metninde özetle şu görüşler yer aldı:

2004’TEKİ KANUNUN RUHUNA TERS

 “Söz konusu öneri; daha ileri bir kanun ruhuna terstir. 2004 yılında yürürlüğe giren bir diğer kanun; askeri vesayet anlayışı olan sansürcü ve yasakçı anlayışı kaldırmış, tam tersine bağımsız üretimin desteklenmesini öngörmüştür. Sinemamızın bugünkü ulusal ve uluslararası başarısında payı olan bu yasanın ruhunun terk edilmemesi gerekmektedir.

DT’DE 695 GEÇİCİ PERSONEL

Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Ersoy, CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel’in Devlet Tiyatroları’nda (DT) sanatsal yardımcı eleman statüsünde çalışan personelin özlük haklarıyla ilgili soru önergesini yanıtladı. Bakan Ersoy, kendi sorumluluk alanı olmasına karşın topu Hazine ve Maliye Bakanlığı’na attı. Ersoy, yetişmiş 410 misafir sanatçı ve sahne üzeri ile sahne gerisinde sanatsal yardımcı eleman pozisyonundaki 695 personelin istihdam şeklinin sınav yapılmadığı için geçici olduğunu söyleyip durumu şöyle açıkladı:

“İstihdam edilen personel, puantaj usulüyle görev yaptığından, çalışılmayan günlerin ücretlerine yansıtılması veya ücretli izin verilmesi mümkün bulunmamaktadır. Ayrıca mülga Maliye Bakanlığı’nın 17. 11. 2016 tarihli ve 9390 sayılı yazısı gereği kıdem tazminatı ödenememektedir.”

İNANILMAZ BİR EMEK SÖMÜRÜSÜ

CHP’li Özel ise, “Yirmi yıl çalışmasına rağmen yılda üç yüz gün üzerinden sigortalı yapılıyorlar. Çocuk okutup ev geçindiren bu insanların yıllık ücretli izinleri yok, kıdem tazminatları birikmiyor, mesai almıyorlar, sosyal haklardan yararlanmıyorlar. Sahne düzenini yapan, kostümleri hazırlayan, tiyatroyu tiyatrodan önce gelip tiyatro kapandıktan çok sonra terk eden bu personel inanılmaz bir emek sömürüsüyle karşı karşıya” değerlendirmesini yaptı.

SEKTÖR ÜYELERİ AZINLIĞA DÜŞTÜ

Bunun dışında ülkemizde düzenlenecek ulusal ve uluslararası festivallerde gösterilecek filmlere yönelik düzenleme ile destekleme kurullarının oluşturulmasında sinema sektörü üyelerinin azınlığa düşürülmesi de yine düzeltilmesi gereken en önemli maddeler arasındadır. Özellikle de üretim, dağıtım ve gösterim tekelleşmesinin bugün nasıl büyük sorunlara yol açtığı görülmüş ve teklifte buna yer verilmiştir… Ama bu tekelleşmenin önünü kapatacak yaklaşımların de teklife eklenmesi önem taşımaktadır. Ülkemizi dünyaya taşıyacak en önemli tanıtım ve algı yaratma aracı da olan sinema sanatımızın önünü açmak tüm siyasi yaklaşımların üstünde özel bir devlet politikası olması gerektiği kanaatindeyiz.”

ÇAKIR: SAVUNMA DEĞİL BİLGİLENDİRME

İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, bir alışveriş merkezinin kafesinde başörtülü kadınlara hakaret ettiği öne sürülen oyuncu Deniz Çakır hakkında, "hakaret" suçundan soruşturma başlattı. İddiaların ortaya atılması sonrası bazı medya organlarının hedef gösterdiği Deniz Çakır ise, “Sustum, çünkü böyle bir suçlama karşısında savunma yapmayı bile zul gördüm. Şimdi okuyacaklarınız da bir savunma değil, bilgilendirmedir. Belli ki bunu yapmadığım zaman bazı kişiler iftira ve karamalarına devam edeceklerdir.

SORUŞTURMA SÜRÜYOR

30 Aralık 2018 günü, öğleden sonra iki kadın arkadaşımla doğum günümü kutlamak üzere gittiğim mekânda yaşananlar ile ilgili olarak kamuoyuna yansıtılanlar gerçeği yansıtmamaktadır” şeklinde bir açıklama yaptı. Savcılık takipsizlik kararı verdi, ancak Çakır hakkında; dini, siyasi, sosyal, felsefi inanç, düşünce ve kanaatlerini açıklamasından, değiştirmesinden, yaymaya çalışmasından, mensup olduğu dinin emir ve yasaklarına uygun davranmasından dolayı hakaret” suçlamasıyla yürütülen soruşturma ise devam ediyor…

ALKOLLÜ MEKÂNDA İŞLERİ NE?

Sosyal medyada ise, yaş günü kutlaması yapmakta olan Çakır ve dinsel duyguları rencide edildiği gerekçesiyle şikâyetçi olan kadınların aynı anda bir alkollü içki mekânında bulunma nedenleri merak konusu oldu.

KARMAŞIK BİR HAK İHLALİ

Sütaş'ın şirketi Erkin Koray'dan izin alarak “Fesuphanallah” şarkısını bir reklam filminde kullanıyor. Fakat Median Şirketi, “Bu şarkı Erkin Koray'ın değil, Türkiye'de telif haklarına sahip olan “Welly Wely”şarkısının beste ve söz yazarı Romeo Lahid'dir” diyor… Ama mahkeme bizzat Erkin Koray'ın izni ile yayınlanan şarkıda Koray'ın haklarının gasp edildiğine hükmediyor. Üstelik kendi izninin olduğu bir şarkı için. Ortada karmaşık bir hak ihlali var. Mahkemenin vereceği karar merakla bekleniyor.

TUNÇ: CEZAEVİNDE DE OLSAK

BURADA YAŞAYACAĞIZ

13 Ocak 2019 gecesi uçakla Almanya'dan gelen Ferhat Tunç hakkında, pasaport işlemleri sırasında Diyarbakır'da yürütülen bir soruşturma kapsamında yakalama kararı olduğu tespit edildi. Gözaltına alınan Ferhat Tunç, Atatürk Havalimanı Emniyet Şube Müdürlüğü'ne götürüldü. Tunç, işlemlerinin tamamlanmasının ardından Bakırköy Adalet Sarayı'na sevk edildi ve SEGBİS sistemiyle Diyarbakır'a bağlanarak soruşturma kapsamında savcıya ifade verdi, ardından serbest bırakıldı. Tunç, "Ben yurtdışında yaşamak istemiyorum. Bedeli ne olursa olsun. Bu ülkede sanat yaptık, bu ülkede barış için kardeşlik için şarkılarımızı söyledik. Cezaevinde de olsak burada yaşayacağız. Burada yaşamımı sürdürmek istiyorum. Bu ülkeyi, bütün insanları seviyorum" ifadelerini kullandı.

İZNİK SURLARI O EZİYETİ

HAÇLILAR’DAN ÇEKMEDİ

M. Ö. dördüncü yüzyılda Bithynia döneminde inşa edilmeye başlanan ve Roma döneminde genişleyen İznik'in binlerce yıllık tarihine tanıklık eden surlara, sprey boya kullanılarak yazı yazıldı. Tarihi surlara zarar verilmesine İznik halkı tepki gösterdi. Roma ve Bizans tarihiyle ilgilenen nakkaş Yalçın Öztürk, surların hiçbir dönemde bu kadar zarar görmediğini ifade edip, “Şu gördüğünüz surlar 2 bin yıldır ayakta duruyor. Bizden çektiğini ne Haçlı Orduları’ndan çekti ne de 2 bin yıldır doğa şartlarından. Bu tarihi eserlerimizi sprey boyalar ile tahrip etmek, üzerine yazı yazmak geçmişin aydınlık yüzünü karalama tahtasına çevirmektir. Hangi kendini bilmezin işidir, merak ediyorum” diye konuştu

RESTORASYON ASLINA UYGUN YAPILMAMIŞ

Kanuni Sultan Süleyman tarafından Rodos seferi sırasında yaptırılan mescit, han ve köprüdeki restorasyonun aslına uygun yapılmadığı anlaşıldı. Yapılardaki orijinal taşların yerine traverten taşların döşendiği, pencerelerde dönemin çok uzağında demir doğramalar yapıldığı, 497 yıllık tarihi köprünün ise kemerlerinden birinin yıkıldığı belirlendi. Valilik, restorasyonun aslına uygun olarak yapılmamasını gerekçe göstererek hak edişin sadece yüzde 36.65'lik bölümünü Yatağan Belediyesi'ne ödedi. Parasının tamamını alamayan yüklenici firma ise belediyeye karşı hukuk mücadelesi başlattı.

GSF’NİN TAŞINMASINA

KARŞI İMZA KAMPANYASI

Kampüsü Narlıdere'de olan Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Güzel Sanatlar Fakültesi, Tınaztepe yerleşkesine taşınacak. Öğrenciler taşınma kararına karşı imza kampanyası başlatırken fakülte yönetimi binaların depreme karşı dayanıklı hale getirildikten sonra tekrar taşınacağını dile getirdi. Fakülteye 2 bine yakın öğrenci kayıtlı iken 150 civarında akademik ve idari personel görevli. Fakülte öğrencileri karara karşı imza kampanyası başlattı. İmza kampanyasında öğrenciler, üniversitenin hiç bir bileşenine bilgi verilmediğini ve danışılmadığını belirtti. İmza kampanyasında "Rektörlüğün bu kararında ısrar etmesi bizlerin hayatında öngörülemeyen sorunlara ve sıkıntılara yol açacaktır. O nedenle, rektörlüğün bu işlemle ilgili herhangi bir tasarrufta bulunmadan bu işlemi yeniden gözden geçirmesi ve ertelemesi ya da doğrudan iptal etmesini istiyoruz" denildi. GSF'nin mevcut bulunduğu arsa ise eğitim şartıyla bağışlanmış durumda.

KAZIM ÖZ ÖRGÜT ÜYELİĞİYLE SUÇLANIYOR

Türkiye’de muhaliflere yönelik dava ve soruşturmaların son hedefi, 45 yaşındaki yönetmen Kazım Öz oldu. Film çalışmalarına Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın da destek verdiği ve Ankara, İstanbul, Milano dâhil pek çok uluslararası film festivalinde toplam 39 ödül alan Öz, “silahlı terör örgütüne üye olmak” suçlamasıyla yargılanacak. Öz hakkında, Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı’nın hazırladığı ve 9. Ağır Ceza Mahkemesince kabul edilen iddianamede, 7 yıl 6 aydan 15 yıla kadar hapis cezası isteniyor.

BELEDİYENİN GÖRMEDİĞİNİ “GÖREN”

YENİ AKİT “İNLER CİNLER”İ KONUŞTURDU!

Yeni Akit, Gülseren Südor'un "Ali Şir Nevaî Divanı", Yüksel Arslan'ın "Hamse-i Atâî" ve Cihat Burak'ın "Evliya Çelebi Seyahatnamesi" eserlerinin Taksim metro durağında sergilenmesini "rezalet" ve "kepazelik" olarak niteledi. Yeni Akit'in "Taksim metrosunda çıplak kadın ve cinsel organ sergisi!" başlıklı haberinde "Ahlaksızlığı sanat adı altında yutturmaya çalışan sözde sanatçılar, zihinlerindeki pisliği çıplak kadın ve cinsel organ resmederek gün yüzüne çıkardı. Her yaştan vatandaşın gelip geçtiği metroda açılan rezil sergiye İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin izin vermesine de tepki gösterildi" ifadeleri kullanıldı. Haberde resimlerin sergilenmesine tepki gösteren vatandaşların kimler olduğuna dair herhangi bir bilgi verilmemesi ve görüş verdikleri iddia edilenlerin fotoğraflarının yer almaması dikkat çekti.

MESAM’DAN İHRACA İTİRAZ EDEN

BİNBOĞA’YI MAHKEME HAKLI BULDU

Kültür Bakanlığı tarafından MESAM’a kayyım atanmasının ardından ihraç edilen sanatçılar arasında olan Ali Rıza Binboğa, mahkeme tarafından haklı bulundu. Mahkeme, Binboğa’nın ihraç edilmesi kararına tedbir koydu. Ali Rıza Binboğa ihraç kararının haksız ve yasal olmadığını belirterek İstanbul Fikri ve Sınaî Haklar Mahkemesi'ne dava açmıştı. Mahkeme Binboğa’yı haklı bularak ihraç edilmesi kararına tedbir koydu. Dava ileri bir tarihe ertelenirken Ali Rıza Binboğa lehine çıkan ilk kararın davayı kazanma yönünde önemli bir adım olduğunu belirterek mücadeleye devam edeceğini söyledi. MESAM'da Arif Sağ ve ekibi, geçen yıl mayıs ayında görevden alınarak yerine Coşkun Sabah'ın başını çektiği bir kayyım yönetimi atanmış, ardından Sağ ve ekibinden 30 kişi Haysiyet Kurulu'na gönderilmişti. Genel Kurul'a bir gün kala, kurula sevk edilen Arif Sağ, Cahit Berkay, Ali Haydar Timisi, Metin Karataş ve Ali Rıza Binboğa'nın da olduğu otuza yakın isim üyelikleri iptal edilerek ihraç edilmişti. 

UYUŞTURUCU KULLAMINI ÖZENDİRMİŞLER!

“Bu Gece” isimli şarkısında uyuşturucu kullanımını özendirdiği ve kullanımını kolaylaştırdığı iddasıyla Ceg lakaplı Volkan Ayvazoğlu’na şarkı sözleri, Server Uraz’a da şarkıcının yapımcılığı sebebiyle dava açıldı. Verilen kararın itirazı için istinaf mahkemesine başvuruldu. İstinaf mahkemesi kararı onarsa iki müzisyenin de hapis cezası onanmış olacak. Davaya ilişkin sosyal medya hesabından açıklama yapan Server Uraz şunları söyledi: “Bu kararın hukuka, adalete ve sanata ne derece aykırı olduğuna girmek bile istemiyorum çünkü oradan çıkamayız. Biliyorsunuz bugün çıktığımız duruşma neticesinde 4 yıl 2 ay hapis cezası aldık. Bunun sebebi Ceg’in ‘Bu Gece’ şarkısında geçen sözler ve bu şarkının Epidemik Yapım’dan yayınlanmış olması. Bu şirket bağımsız ve özgür müziğin önüne açmak için kuruldu. Daha önce bir sanatçı olarak özgürlüğümle alakalı başka şirketlerde yaşadığım sıkıntıları başka sanatçılar yaşamasın diye kuruldu” dedi.

ORHAN AYDIN’A “SOYSUZ İT”TEN PARA CEZASI

Oyuncu Orhan Aydın, 2016 yılında kamuoyunda Cübbeli Ahmet Hoca olarak bilinen Ahmet Mahmut Ünlü'nün “Nişantaşı kaşarları vatandaşlıktan çıkarılsın” sözüne tepki göstermesinin ardından hakkında açılan davada para cezasına çarptırıldı. Aydın, Cübbeli Ahmet Hoca'ya "Susturun bu soysuz iti" demişti. Bakırköy 23. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görülen duruşmada mahkeme Orhan Aydın’ın “hakaret” suçundan Türk Ceza Kanunu’nun 61’inci maddesi uyarınca adli para cezasına çarptırılmasına karar verdi. Orhan Aydın savunmasında, “Türk Dil Kurumu sözlüğünde soysuzun, soyu tükenmiş, yozlaşmış, toplumsal olarak kötüye giden anlamlarına geldiğini görüyoruz. Yanmayan kefen, yangından ve depremden koruyan su satan bu şahsa ‘soysuz it’ kelimelerini kullandım” diyerek beraatini istemişti.